MOHAMED A. EL- ERIAN / BLOOMBERG
Οι διαπραγματεύσεις παραπαίουν, οι λεκτικές αντιπαραθέσεις εντείνονται και οι οφειλές παραμένουν σε εκκρεμότητα. Οι ανησυχίες αυξάνονται για το ότι οι τελευταίες διαφωνίες σχετικά με την Ελλάδα ίσως και να μην αποτελούν απλώς ένα στάδιο παραπάνω στο σχοινοτενές επαναλαμβανόμενο παιχνίδι που αφορά το δράμα της χώρας με το χρέος. Αυτή τη φορά, ωστόσο, η ανησυχία έγκειται στο ότι με τις σημερινές συγκυρίες συνδιαμορφώνεται ένα κακό σκηνικό και όλα αυτά τείνουν σε μία αναπόφευκτη πραγματικότητα: του να εξοστρακισθεί από την Ευρωζώνη η Ελλάδα, κάτι το οποίο δεν θα είναι συνειδητή απόφαση, αλλά το αποτέλεσμα ενός πολύ σοβαρού ατυχήματος. Ακολουθούν τα έντεκα πράγματα που πρέπει να ξέρετε:
1. Το ανωτέρω σενάριο γίνεται πιο αληθοφανές, επειδή απλά το ρευστό της Ελλάδας εξαντλείται.
2. Ακόμα και ορισμένοι θεσμικοί επενδυτές που κατέχουν ελληνικά ομόλογα, όπως ξένες θυγατρικές ελληνικών τραπεζών, τα πωλούν. Εν τω μεταξύ, οι αναλήψεις των καταθέσεων πιθανώς επιταχύνονται, ενώ ήδη η φυγή κεφαλαίων είναι μεγάλη.
3. Ως αποτέλεσμα το οξυγόνο λιγοστεύει από την οικονομία, η οποία αγωνίζεται με σθένος. Επιπλέον, επιτείνει την εξάρτηση από την «επείγουσα χρηματοδότηση» του ήδη απρόθυμου συστήματος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία δεν χάνει την ευκαιρία να επαναλαμβάνει πως η χρηματοδότηση αυτή δεν έχει στόχο να κλείνει κενά που άλλοι δημιούργησαν.
4. Η λύση έχει τέσσερα συστατικά: μεταρρυθμίσεις από την Ελλάδα, άμεση χρηματοδότηση από τους πιστωτές, επιπρόσθετη μείωση χρέους και χαλάρωση ορισμένων απαιτήσεων για δημοσιονομική πειθαρχία.
5. Δεν είναι η πρώτη δραματική στιγμή μιας ριψοκίνδυνης διπλωματίας στο πλαίσιο της ελληνικής κρίσης. Εντούτοις, οι σημερινές διαφωνίες είναι βαθύτερες. Ο δογματισμός, η ηθική και τα τυφλά σημεία διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, συσκοτίζοντας την οικονομική και χρηματοπιστωτική πραγματικότητα.
6. Αν και έως ένα βαθμό έχει την οικονομική λογική με το μέρος της, η νέα ελληνική κυβέρνηση απέτυχε και να προωθήσει το σκεπτικό των πιστωτών της και να δεσμευθεί αξιόπιστα στην εφαρμογή αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Αυτό οφείλεται σε ατυχείς διαπραγματευτικές τακτικές, καθώς και στην αδιαλλαξία μιας ανυπόμονης Ευρώπης, η οποία δεν χωρίζεται πλέον σε στρατόπεδα πιστωτών και δανειοληπτών.
7. Η αδιαλλαξία αυτή δεν δείχνει απλά την απόρριψη των χειρισμών της ελληνικής κυβέρνησης. Η Ευρώπη βρίσκεται σε καλύτερη θέση από το 2010 και το 2012 να διαχειριστεί τις πιθανές παράπλευρες ζημίες από μία χαοτική κατάσταση στην Ελλάδα. Επίσης, οι περιφερειακές χώρες της Ευρωζώνης έχουν ενισχύσει την άμυνά τους.
8. Βέβαια, το ότι βρίσκονται σε σχετικά καλύτερη θέση δεν σημαίνει απαραίτητα πως έχουν και πλήρη ασφάλεια. Η εύθραυστη ανάπτυξη στην Ευρώπη θα πληγεί από μεγάλες ανατροπές στην Ελλάδα.
9. Με όλα αυτά κάνω την εξής υπόθεση: υπάρχει πιθανότητα 45% για μία άτακτη υποχώρηση της τελευταίας στιγμής, μία πιθανότητα 10% για μία σοβαρή πολιτική διέξοδο και μία πιθανότητα 45% για ατύχημα, όπου τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και οι Ευρωπαίοι εταίροι της θα χάσουν τον έλεγχο της κατάστασης. Ενα τέτοια σενάριο θα μεταφραζόταν σε στάση πληρωμών στην Ελλάδα, σε μαζικές αναλήψεις από τις τράπεζες και κεφαλαιακούς ελέγχους, αναγκάζοντας τη χώρα να εξέλθει της Ευρωζώνης.
10. Η αισιόδοξη προσέγγιση θα υιοθετούσε την πιθανότητα του 45% να επιτευχθεί ένας άτσαλος συμβιβασμός πέντε λεπτά πριν από την εκπνοή της προθεσμίας. Η ρεαλιστική προσέγγιση θα σήμαινε ότι υπάρχει πιθανότητα κατά 90% να μη γίνει εφικτή μία λύση και η Ελλάδα και η Ευρωζώνη να ζήσουν μια επίταση των σημερινών πιέσεων και αδιεξόδων, είτε άμεσα είτε στο προσεχές μέλλον.
11. Οι προαναφερθείσες πιθανότητες δεν είναι χαραγμένες πάνω στην πέτρα. Θα έπρεπε και θα μπορούσαν να τροποποιηθούν μέσα από ανθρώπους που θα είχαν μεγαλύτερο όραμα στη χάραξη πολιτικής τόσο από την πλευρά της Ελλάδας, όσο και από την πλευρά των διεθνών πιστωτών της. Παράλληλα, θα έπρεπε να γίνουν κάποια πρώιμα βήματα για οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Ομως, η πρόκληση έγκειται στο ότι ο χρόνος τελειώνει.
1. Το ανωτέρω σενάριο γίνεται πιο αληθοφανές, επειδή απλά το ρευστό της Ελλάδας εξαντλείται.
2. Ακόμα και ορισμένοι θεσμικοί επενδυτές που κατέχουν ελληνικά ομόλογα, όπως ξένες θυγατρικές ελληνικών τραπεζών, τα πωλούν. Εν τω μεταξύ, οι αναλήψεις των καταθέσεων πιθανώς επιταχύνονται, ενώ ήδη η φυγή κεφαλαίων είναι μεγάλη.
3. Ως αποτέλεσμα το οξυγόνο λιγοστεύει από την οικονομία, η οποία αγωνίζεται με σθένος. Επιπλέον, επιτείνει την εξάρτηση από την «επείγουσα χρηματοδότηση» του ήδη απρόθυμου συστήματος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία δεν χάνει την ευκαιρία να επαναλαμβάνει πως η χρηματοδότηση αυτή δεν έχει στόχο να κλείνει κενά που άλλοι δημιούργησαν.
4. Η λύση έχει τέσσερα συστατικά: μεταρρυθμίσεις από την Ελλάδα, άμεση χρηματοδότηση από τους πιστωτές, επιπρόσθετη μείωση χρέους και χαλάρωση ορισμένων απαιτήσεων για δημοσιονομική πειθαρχία.
5. Δεν είναι η πρώτη δραματική στιγμή μιας ριψοκίνδυνης διπλωματίας στο πλαίσιο της ελληνικής κρίσης. Εντούτοις, οι σημερινές διαφωνίες είναι βαθύτερες. Ο δογματισμός, η ηθική και τα τυφλά σημεία διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, συσκοτίζοντας την οικονομική και χρηματοπιστωτική πραγματικότητα.
6. Αν και έως ένα βαθμό έχει την οικονομική λογική με το μέρος της, η νέα ελληνική κυβέρνηση απέτυχε και να προωθήσει το σκεπτικό των πιστωτών της και να δεσμευθεί αξιόπιστα στην εφαρμογή αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Αυτό οφείλεται σε ατυχείς διαπραγματευτικές τακτικές, καθώς και στην αδιαλλαξία μιας ανυπόμονης Ευρώπης, η οποία δεν χωρίζεται πλέον σε στρατόπεδα πιστωτών και δανειοληπτών.
7. Η αδιαλλαξία αυτή δεν δείχνει απλά την απόρριψη των χειρισμών της ελληνικής κυβέρνησης. Η Ευρώπη βρίσκεται σε καλύτερη θέση από το 2010 και το 2012 να διαχειριστεί τις πιθανές παράπλευρες ζημίες από μία χαοτική κατάσταση στην Ελλάδα. Επίσης, οι περιφερειακές χώρες της Ευρωζώνης έχουν ενισχύσει την άμυνά τους.
8. Βέβαια, το ότι βρίσκονται σε σχετικά καλύτερη θέση δεν σημαίνει απαραίτητα πως έχουν και πλήρη ασφάλεια. Η εύθραυστη ανάπτυξη στην Ευρώπη θα πληγεί από μεγάλες ανατροπές στην Ελλάδα.
9. Με όλα αυτά κάνω την εξής υπόθεση: υπάρχει πιθανότητα 45% για μία άτακτη υποχώρηση της τελευταίας στιγμής, μία πιθανότητα 10% για μία σοβαρή πολιτική διέξοδο και μία πιθανότητα 45% για ατύχημα, όπου τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και οι Ευρωπαίοι εταίροι της θα χάσουν τον έλεγχο της κατάστασης. Ενα τέτοια σενάριο θα μεταφραζόταν σε στάση πληρωμών στην Ελλάδα, σε μαζικές αναλήψεις από τις τράπεζες και κεφαλαιακούς ελέγχους, αναγκάζοντας τη χώρα να εξέλθει της Ευρωζώνης.
10. Η αισιόδοξη προσέγγιση θα υιοθετούσε την πιθανότητα του 45% να επιτευχθεί ένας άτσαλος συμβιβασμός πέντε λεπτά πριν από την εκπνοή της προθεσμίας. Η ρεαλιστική προσέγγιση θα σήμαινε ότι υπάρχει πιθανότητα κατά 90% να μη γίνει εφικτή μία λύση και η Ελλάδα και η Ευρωζώνη να ζήσουν μια επίταση των σημερινών πιέσεων και αδιεξόδων, είτε άμεσα είτε στο προσεχές μέλλον.
11. Οι προαναφερθείσες πιθανότητες δεν είναι χαραγμένες πάνω στην πέτρα. Θα έπρεπε και θα μπορούσαν να τροποποιηθούν μέσα από ανθρώπους που θα είχαν μεγαλύτερο όραμα στη χάραξη πολιτικής τόσο από την πλευρά της Ελλάδας, όσο και από την πλευρά των διεθνών πιστωτών της. Παράλληλα, θα έπρεπε να γίνουν κάποια πρώιμα βήματα για οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Ομως, η πρόκληση έγκειται στο ότι ο χρόνος τελειώνει.
Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου