Αντιφατικοί πατριαρχικοί λόγοι...

 

Αφορμή για το σημείωμα αυτό αποτέλεσαν οι πρόσφατες δηλώσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στη διάρκεια άτυπης σύναξης ιεραρχών στο Φανάρι, μετά την πρόσφατη επιστροφή του από τις ΗΠΑ. Ο κ. Βαρθολομαίος ανακοίνωσε στους ιεράρχες με τρόπο "άμεσο και αφοριστικό" ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί παρ' όλα όσα γράφονται και ακούγονται σχετικά και σε πείσμα όσων διαδοχολογούν συνεχώς στις αθηναϊκές εφημερίδες και βιάζονται να τον αντικαταστήσουν.

Δεν θα σταθούμε όμως εδώ στο θέμα της πατριαρχικής διαδοχής, αλλά σε άλλες δηλώσεις, μάλλον σημαντικές,  που με την ευκαιρία έκανε ο κ. Βαρθολομαίος. Είπε λοιπόν μεταξύ άλλων και το εξής: "τον  Αρχιεπίσκοπο Αμερικής [σ.σ. Ελπιδοφόρο] τον στήριξα και θα συνεχίζω να τον στηρίζω [...] όπως στήριξα και τον Δημήτριο όταν είχα πάει και τον μακαρίτη τον Ιάκωβο".

Λόγοι  όντως αξιοπρόσεχτοι, αλλά ιστορικά ανακριβείς!  Η ανιστόρητη "πραγματικότητα" που αναθεωρητικά προσπαθεί ο κ. Βαρθολομαίος να επιβάλλει, αποτελεί, όπως σημείωνε σχετικά ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός,  "προκλητική παραποίηση της σύγχρονης ιστορικής αληθείας εν τη Εκκλησία".

 _________________

1) Όπως είναι πάγκοινα γνωστό, ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος -σε αρκετά προχωρημένη ηλικία- έτρεφε ακόμη για τον εαυτό του "εξωπραγματικές" φιλοδοξίες, φθάνοντας μάλιστα στο σημείο να προκαλέσει εκβιαστικά τη Μητέρα Εκκλησία, το Πατριαρχείο, από το οποίο προήλθε, με το" πιο ανίερο πραξικόπημα προς Αυτοκεφαλία". Η τότε αντίδραση  του Βαρθολομαίου υπήρξε εξαιρετικά σφοδρή, βίαιη. Ο Πατριάρχης δημόσια, από κρατικό κανάλι, χαρακτήρισε τον αρχιεπίσκοπο ως "μητροκτόνο", "κινηματία",  "αχάριστο". Αλλά και σε επιστολή του στον ίδιο τον Ιάκωβο τον κατάγγειλε και γραπτά  ως  "μητραλοία".

Δικαιολογημένα επομένως τίθεται τώρα το ερώτημα: Πως και πότε "στήριξε" ο Βαρθολομαίος τον Ιάκωβο; Τότε που δημόσια τον αποκαλούσε "μητραλοία" και συνεργαζόταν με την εφημερίδα "Εθνικό Κήρυκα" (του ατιμασμένου σήμερα πρώην υφυπουργού Α. Διαματάρη") και τους λοιπούς αντιπάλους του προκειμένου να τον ωθήσει σε παραίτηση;

2) Στην περίπτωση του Σπυρίδωνα η πατριαρχική συνεργασία με τον "Εθνικό Κήρυκα" και τους εύπορους αρχιεπισκοπικούς αντίπαλους υπήρξε τόσο στενή και απροκάλυπτη που κατέληξε στην ίδρυση αντι-σπυριδωνικής παρεκκλησιαστικής οργάνωσης και παράλληλα σε σημαντικότατες προσωπικές δωρεές προς τον κ. Βαρθολομαίο. Μια απ' αυτές μάλιστα χρησιμοποιήθηκε για την αγορά της σημερινής έπαυλης του Βαρθολομαίου στο Βόσπορο.

3)  Στην περίπτωση του Δημητρίου η πατριαρχική συνεργασία με την παραπάνω εφημερίδα σε διάφορες περιόδους της ποιμαντορίας του και η συνάφεια με λιγοστούς αλλ' εκλεκτούς  οικονομικούς παράγοντες είχε ως αποτέλεσμα τη σκηνοθέτηση οικονομικού σκανδάλου που σε σύντομο χρονικό διάστημα οδήγησε στην "οικειοθελή παραίτηση" του αρχιεπισκόπου.

 _________________

 

Είναι φανερό ότι στο θέμα των αρχιεπισκόπων Αμερικής ο κ. Βαρθολομαίος  ακολούθησε διπλή τακτικτή: μια στους επίσημους λόγους και διαφορετική στην πράξη. Ενώ  στα ταξίδιά του στις ΗΠΑ επαινούσε δημόσια τον εκάστοτε αρχιεπίσκοπο, έστω και με εξαιρετική φειδώ, στην πράξη τον υπόσκαπτε συστηματικά σε συγκεκαλυμμένη ως επί το πλείστο συνεργασία με την εκάστοτε αρχιεπισκοπική αντιπολίτευση που συμπτωματικά είχε επικεφαλής πάντα τον μόνιμο προσωπικό "εκπρόσωπο" του στις ΗΠΑ, τον γνωστό ιερωμένο Άλεξ Καρλούτσο.

Αποτελεί συνεπώς κραυγαλέα ιστορική ανακρίβεια ότι  ο Βαθολομαίος στήριξε τον Ιάκωβο, το Σπυρίδωνα και το Δημήτριο. Όλοι αυτοί οι αρχιεπίσκοποι Αμερικής υποσκάφθηκαν προγραμματισμένα και μεθοδικά χάριν του προσωπικού πατριαρχικού "εκπροσώπου" ο οποίος ουσιαστικά ήταν και παραμένει ο μόνος και μόνιμος ελληνορθόδοξος "αρχιεπίσκοπος" στις ΗΠΑ στο διάστημα της τελευταίας 30ετίας.

Απομένει τώρα να δούμε και την πατριαρχική "στήριξη"  προς τον Ελπιδοφόρο, τί είδους θάναι και σε ποιό βαθμό θα του δοθεί; Πόσο διαφορετική θάναι άραγε από κείνη που γεύθηκαν ο Ιάκωβος, ο Σπυρίδων και ο Δημήτριος....;

_________________________

Αυστραλίας Στυλιανού,Το Μυστήριο του 'Προσώπου', Τo Βήμα της Εκκληcίας, Ιούνιος 2005

Νικολάου Γιαννούλη:  "Όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες...", η Πρωϊνή,  22 Ιανουαρίου 1996.

Θεόδωρου Καλμούκου: "Σε μετωπική ρήξη με το Πατριαρχείο προχωρεί ο Ιάκωβος", Εθνικός Κήρυξ, 27 Δεκεμβρίου 1995.

Θεόδωρου Καλμούκου: "Ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος", Εθνικός Κήρυξ, 30-31 Δεκεμβρίου 1995.

Σωτήρης Μ. Τζούμας: Πατριάρχης Βαρθολομαίος προς την Ιεραρχία του Θρόνου: «Γράφεται και λέγεται ότι θα παραιτηθώ. Δεν πρόκειται. Και δεν πρόκρινα κανέναν ως διάδοχο μου»

(https://www.exapsalmos.gr/2021/11/19/patriarchis-vartholomaios-pros-tin-ierarchia-tou-thronou-grafetai-kai-legetai-oti-tha-paraititho-ouden-analithesteron-toutou/)

 

Η επίσκεψη Βαρθολομαίου στις ΗΠΑ

 

Μετά από πολυήμερη, δωδεκαήμερη για την ακρίβεια, επίσκεψη στις ΗΠΑ επέστρεψε τελικά στην έδρα του στο Φανάρι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

Στις ΗΠΑ ο πατριάρχης ξεκίνησε από την Ουάσιγκτον, όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, επισκέφθηκε κατόπιν την Πενσιλβάνια, τη Δυτική Βιρτζίνια και την Ιντιάνα και στη συνέχεια κατέληξε στη Νέα Υόρκη όπου ηγήθηκε της τελετής των θυρανοιξίων του ιερού ναού του Αγίου Νικολάου Μανχάταν, ενώ συμμετείχε σε δεξιώσεις που παρέθεσαν προς τιμή του οι Άρχοντες του Οικουμενικού Πατριαρχείου και οργανώσεις της Ομογένειας. Τα γεγονότα καλύφθηκαν επαρκώς από τον ελληνικό ομογενειακό Τύπο, ενώ σχεδόν μηδενικό υπήρξε το ενδιαφέρον των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης για την επίσκεψη.

ΟΙ επαφές του Πατριάρχη με τον πολυπληθή λαό της Εκκλησίας και τους ομογενείς της Ουάσιγκτον και Νέας Υόρκης υπήρξαν ελάχιστες. Στις δεξιώσεις και τα δείπνα, αλλά ακόμη και στα λεγόμενα "θυρανοίξια" του υπό κατασκευή (!) Άη Νικόλα του Μανχάταν και στην Πατριαρχική Λειτουργία στον Καθεδρικό Ναό της Νέας Υόρκης το προνόμιο της εισόδου και συμμετοχής  είχαν μόνο  μεγαλοδωρητές και αξιωματούχοι των διαφόρων πατριαρχικών ταμείων, με εντυπωσιακό αποκλεισμό κοινοτικών εκπροσώπων και  πιστών.

Ενδιαφέρουσα πλευρά  της πατριαρχικής επίσκεψης ήταν και η διπλή, σε δυο φάσεις, νοσηλεία του Πατριάρχη. Σύμφωνα με εκκλησιαστικούς εμπειρογνώμονες, δεν αποκλείεται η νοσηλεία να σχετίζεται και με άλλα αίτια, στην πρώτη ιδίως φάση της, κατά την οποία δεν ήταν γνωστό ακόμη αν θα γινόταν η συνάντηση Πατριάρχη και  προέδρου Τζο Μπάϊντεν.

Η πατριαρχική επίσκεψη παρουσίασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για ένα άλλο λόγο: διότι πραγματοποιήθηκε σε περίοδο που εξελίσσεται  σφοδρή σύγκρουση μεταξύ του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου και του διαβόητου  "ισχυρού άνδρα" της Εκκλησίας των ΗΠΑ, του ιερωμένου  Άλεξ Καρλούτσου, ο οποίος, εκτός από "πνευματικό τέκνο" του Βαρθολομαίου, είναι ο επικεφαλής όλων των μεγάλων πατριαρχικών ταμείων στις ΗΠΑ  και, γενικά, ο διαχρονικός προσωπικός "αντιπρόσωπος" του στην Αμερική.

_______________________

1. Αν μελετήσει κανείς το πρόγραμμα της επίσκεψης του Οικουμενικού Πατριάρχη θα διαπιστώσει ότι το βάρος της επικεντρώθηκε σε δύο γεγονότα: 1)  τα εγκαίνια του "Ιδρύματος Πατριάρχης Βαρθολομαίος" και 2) τα "Θυρανοίξια" του Άη Νικόλα Μανχάταν, ενός γιαπού του οποίου, κατά τις αισιοδοξότερες εκτιμήσεις, η κατασκευή θα ολοκληρωθεί το Νοέμβρη του 2022.

α) Στο "Ἵδρυμα Πατριάρχης Βαρθολομαίος" συγκεντρώθηκαν ήδη τα πρώτα 18 εκατομμύρια δολάρια προκειμένου να εξασφαλισθεί απώτερα το οικονομικό μέλλον του Πατριαρχείου. Έπρεπε φαίνεται να εξηγηθούν στους δύσπιστους πλέον ελληνοαμερικανούς οι λόγοι ίδρυσης του νέου αυτού ταμείου και να δοθούν διαβεβαιώσεις για τη διαφάνεια στα οικονομικά του, πράγμα που προσπάθησε να κάνει ο πατριάρχης στο σχετικό λόγο του.

β) "Θυρανοίξια" ενός ναού που ακόμα κτίζεται. "Ο ναός είναι κυριολεκτικά γιαπί", όπως καταγράφουν σοβαροί δημοσιογράφοι, παρ' όλα τα διθυραμβικά αρθρογραφήματα και ρεπορτάζ στις τηλεοπτικές μας οθόνες.  Η οργάνωση μιας τελετής "θυρανοιξίων" στον Άη Νικόλα σχεδιάστηκε μάλλον προκειμένου να μετατεθεί το βάρος του ενδιαφέροντος των πιστών από πρωτοφανείς οικονομικές ατασθαλίες σε πανηγυρικές εκδηλώσεις και θεάματα με απώτερο σκοπό να συγκαλυφθεί ο εξανεμισμός 30 έως 60 εκατομυρίων δολαρίων --το μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο στην ιστορία της Εκκλησίας της Αμερικής. Για τον εξανεμισμό των εκατομυρίων δεν δόθηκε ποτέ απολογισμός, αλλ' ούτε υποτυπώδεις εξηγήσεις. Πως έφτασε ο προϋπολογισμός ανέγερσης του ναού από τα αρχικά 20 εκατομμύρια στα 80 και βάλε; Η όλη υπόθεση παραμένει μέχρι σήμερα μυστήριο!

2. Η έλλειψη επαφής με τον λαό που χαρακτήρισε την επίσκεψη έδωσε σε δημοσιογράφους την αφορμή να παρατηρήσουν  ότι "η Ιερά Αρχιεπισκοπή δρα ως οι πιστοί να είναι μία χούφτα εκατομμυριούχοι", ενώ "αν ο Οικουμενικός Πατριάρχης κατέβαινε και στο λαό, και όχι μόνο στις επαύλεις των εκατομμυριούχων", θα διαπίστωνε την γενική δυσαρέσκεια και "οργή". "Είναι δυνατόν --ρωτούσε ο Τύπος-- να βρίσκεται στην Αμερική ο επικεφαλής εκατομμυρίων ορθοδόξων και να μείνει το γεγονός μεταξύ των πλουσίων του Μανχάταν;".

3. Ενώ ο πατριάρχης νοσηλευόταν ήδη στο Μάουντ Σίναϊ, λίγες ώρες μετά την άφιξή του στην Ουάσιγκτον, ο Λευκός Οίκος, παρά την πάγια τακτική του, δεν είχε ακόμη συμπεριλάβει επίσκεψη του πατριάρχη στο επίσημο πρόγραμμα του προέδρου. Καλά πληροφορημένοι δημοσιογραφικοί κύκλοι χαρακτήρισαν χωρίς καθυστέρηση "αδιοργάνωτη" την πατριαρχική επίσκεψη, υπογραμμίζοντας ότι "η συνάντηση του κ. Βαρθολομαίου με τον Αμερικανό πρόεδρο, στο Λευκό Οίκο, διευθετήθηκε την τελευταία στιγμή από ένα άνθρωπο: Τον πατέρα Αλέξανδρο Καρλούτσο, διότι ως γνωστό ο κ. Ελπιδοφόρος δεν έχει καμία πρόσβαση στο Λευκό Οίκο". Με άλλα λόγια, σε περίπτωση που δεν μπορούσε να προγραμματισθεί η συντάντηση, ο πατριάρχης θάταν καλυμμένος για τη δημοσιότητα λόγω νοσηλείας.... Τελικά το θέμα διευθετήθηκε και ο πατριάρχης πήρε πάραυτα εξιτήριο... για να συνεχίσει αμέριμνα το πρόγραμμα του.

4. Αποτελεί πια ιστορικό δεδομένο ότι όποιος αρχιεπίσκοπος συγκρουσθεί με τον διαχρονικό προσωπικό "αντιπρόσωπο" του πατριάρχη Βαρθολομαίου δεν επιβιώνει για πολύ χρόνο. Συνέβηκε ήδη με τρεις αρχιεπισκόπους, τον Ιάκωβο, το Σπυρίδωνα και το Δημήτριο που αντικαταστάθηκαν ως "μη συνεργάσιμοι" με τον ιερωμένο Καρλούτσο. Εκκλησιαστικοί παρατηρητές με μακρά πείρα προβλέπουν την ίδια εξέλιξη και στην περίπτωση του Ελπιδοφόρου.

Βέβαια, ο πατριάρχης, επίσημα και δημόσια, δεν είχε δυσκολία να επαινέσει επανειλημμένως  τον "καινούργιο δραστήριο και άξιο Αρχιεπίσκοπό", "τον αδελφόν Αρχιεπίσκοπο Αμερικής διότι αφ' ότου ανέλαβε τα ηνία της μεγάλης Αυτής Επαρχίας του Θρόνου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής άρχισε να πνέει νέος άνεμος ανασυγκροτήσεως, αναδημιουργίας, ζωντάνιας, προόδου, οργανώσεως", χωρίς ωστόσο νάναι καθόλου φειδωλός σε εγκώμια για τα επιτεύγματα του αρχιεπισκοπικού αντίπαλου, του Καρλούτσου. Γενικά, δεν έλλειψαν από τους πατριαρχικούς λόγους τα διφορούμενα και οι αιχμές καθώς και δυσνόητοι χρησμοί σε σχέση με μελλοντικές εξελίξεις στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής.

Όπως και νάναι, θεωρείται βέβαιο ότι η σύγκρουση με τον Καρλούτσο θα αποβεί μοιραία για την πορεία του αρχιεπίσκοπου Ελπιδοφόρου. Μόνο που τώρα, όπως προβλέπεται, θα ληφθεί μέριμνα να "πέσει στα μαλακά" ο τωρινός αρχιεπίσκοπος. Παρά την πίεση του Καρλούτσου για αυτοδικαίωση και εκδίκηση, θα φροντίσει ο Βαρθολομαίος ώστε τα συνηθισμένα προσχήματα και τα προκάτ σενάρια νάναι αυτή τη φορά πιο "εύπεπτα και  πιστευτά".

__________________

Πρέπει, τέλος να τονισθεί ότι  η επίσκεψη του Βαρθολομαίου, παρά τις διάφορες ατελείς πλευρές και ελλείψεις της,  συνέβαλε στην αύξηση του πατριαρχικού ελέγχου σε βασικούς τομείς της Αρχιεπισκοπής και γενικά ενίσχυσε τη θέση του Πατριαρχείου στην Αμερική. Η επίσκεψη κατέδειξε ότι ο πατριάρχης ελέγχει πλήρως την Ιεραρχία της Αμερικής . Φανέρωσε ξεκάθαρα ότι τα μεγάλα ταμεία βρίσκονται υπό απόλυτο έλεγχο μέσω του παραπάνω "προσωπικού αντιπρόσωπου" του πατριάρχη και ότι η πλειονότητα των ελληνοαμερικανών εκατομυριούχων στηρίζει το Φανάρι. Εμφάνισε τον ομογενειακό Τύπο να συμπλέει, σχεδόν ομόσωμα, με το Πατριαρχείο, ενώ κατεύνασε ή τουλάχιστο αποθάρρυνε τις λιγοστές δημοσιογραφικές φωνές που τάσσονται υπερ μιας εκκλησιαστικής αυτονομίας ή και αυτοκεφαλίας.

Βέβαια το μεγάλο και ακανθώδες πρόβλημα της Θεολογικής Σχολής της Βοστώνης,  γνωστής εστίας ανθελλήνων και αντιπατριαρχικών υποστηρικτών της αυτοκεφαλίας, που εκπαιδεύει τους κληρικούς της Αρχιεπισκοπής Αμερικής και καθορίζει κατά μεγάλο μέρος την πορεία της, παραμένει πάντα άλυτο. Εκεί το καζάνι σιγοβράζει...