Προεξοφλώντας τα στενά περιθώρια κινήσεων της ελληνικής τρικομματικής κυβέρνησης, τόσο η Ουάσιγκτον όσο και η Μόσχα φροντίζουν να δημιουργήσουν προσβάσεις και επαφές με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο προβάλλει εκ των πραγμάτων ως η μόνη εναλλακτική στην πιθανή περίπτωση της πολιτικής κατάρρευσης της κυβέρνησης.
Επιπροσθέτως, τόσο τα αμερικανικά όσο και τα ρωσικά συμφέροντα στον ευρύτερο ελληνικό χώρο είναι τεράστια για να αφεθούν στη διαχείριση των Γερμανών, οι οποίοι κατά κύριο λόγο διοικούν τη χώρα.
Κοινός παρονομαστής του ενδιαφέροντος των ισχυρών δυνάμεων για τις ελληνικές υποθέσεις είναι ο τομέας της ενέργειας. Σε αυτόν τον τομέα περιλαμβάνονται τόσο τα πιθανά αποθέματα υδρογονανθράκων σε περιοχές της ελληνικής ΑΟΖ όσο και (πάνω απ’ όλα) ο προσανατολισμός του ελληνικού δικτύου φυσικού αερίου.
Υπ’ αυτήν την έννοια η προς (ξε)πούλημα ΔΕΠΑ συγκεντρώνει την προσοχή Αμερικανών, Ρώσων, Γερμανών και λοιπών δυνάμεων που έχουν ή φιλοδοξούν να αποκτήσουν κάποιον ρόλο στην περιοχή. Ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους για το ενεργειακό φιλέτο δεν θα πρέπει κάποιος να παραβλέψει και την ισχύ εγχώριων επιχειρηματικών συμφερόντων, τα οποία μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις, συμμαχώντας ή εκπροσωπώντας ευρύτερες δυνάμεις.
Απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή – κάτι που δεν έλαβε σοβαρά υπόψη η ελληνική τρικομματική κυβέρνηση – το γεγονός ότι τα συμφέροντα των μεγάλων παικτών γύρω από τον ελληνικό ενεργειακό προσανατολισμό συγκρούονται άγρια. Κάτι που επίσης δεν έλαβε υπόψη, όπως φαίνεται, η κυβέρνηση είναι ότι το (ξε)πούλημα της ΔΕΠΑ δεν έχει να κάνει μόνο με το χρήμα του πλειοδότη.
Η απόφαση για τον ενεργειακό προσανατολισμό της χώρας είναι μια βασική στρατηγική – πολιτική επιλογή, την οποία στην προκειμένη περίπτωση επιχειρούν να διαμορφώσουν οι Ευρωπαίοι επόπτες (Γερμανοί και Γάλλοι), οδηγώντας την ελληνική κυβέρνηση σε πορεία σύγκρουσης με την Ουάσιγκτον.
Οι Αμερικανοί – πρακτικοί και ρεαλιστές – προφανώς αντιλαμβάνονται ότι είναι υποχρεωμένοι να ανοίξουν δίαυλο επικοινωνίας με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, από τη στιγμή μάλιστα που η τρικομματική δεν δείχνει ικανή να διαχειριστεί την οδυνηρή οικονομική πραγματικότητα και σύρεται σε γεωστρατηγικές επιλογές με βάση γερμανικές οδηγίες.
Το ίδιο πράττει και η Μόσχα, η οποία δίνει μάχη να εξασφαλίσει το ελληνικό δίκτυο φυσικού αερίου και μέσω αυτού το μονοπώλιο της προμήθειας στην Ευρώπη. Η Μόσχα προφανώς γνωρίζει ότι δεν είναι φρόνιμο να αγνοεί την πιθανότητα κυβερνητικής αλλαγής και δημιουργεί επαφές με τον ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να διερευνήσει τις προθέσεις του.
Τι είπε ο Ρούμπιν
Η Ουάσιγκτον φρόντισε να κινηθεί με ταχύτητα και ήδη ο Αμερικανός υφυπουργός αρμόδιος για την περιοχή Έρικ Ρούμπιν έχει συναντηθεί δύο φορές – μία στην Ουάσιγκτον και μια στην Αθήνα – με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η «ατζέντα» της συζήτησης των Αθηνών περιλάμβανε ανταλλαγή απόψεων για το σύνολο των κρίσιμων ζητημάτων που απασχολούν τη χώρα.
1 Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ρούμπιν και ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα, που ήταν παρών στη συνάντηση με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, σε γενικές γραμμές εξέφρασαν «διπλωματική» αισιοδοξία για την πορεία της χώρας, αλλά παραδέχθηκαν ότι δεν υπάρχει άλλο περιθώριο για περικοπή αποδοχών και περαιτέρω φορολόγηση μισθωτών και συνταξιούχων.
2 Όταν ρωτήθηκαν από τον Τσίπρα αν υπάρχει αμερικανικό ενδιαφέρον για τη ΔΕΠΑ, απάντησαν αρνητικά, αλλά με διπλωματικό τρόπο υπογράμμισαν την πάγια θέση της Ουάσιγκτον να μην παραδοθεί η εταιρεία σε ρωσικά χέρια: Ο Ρούμπιν επισήμανε ότι οι ΗΠΑ από θέση αρχής στηρίζουν τις ιδιωτικοποιήσεις, αρκεί να γίνονται με διαφάνεια, να μην διαμορφώνουν ή συντηρούν ολιγοπωλιακές καταστάσεις και εξαρτήσεις και να αποφέρουν έσοδα στο ελληνικό Δημόσιο. Προσέθεσε ότι οι ΗΠΑ δεν ασκούν πιέσεις στην ελληνική πλευρά για το ποιος πρέπει να πάρει τι.
3 Για το ζήτημα της ελληνικής ΑΟΖ ο Ρούμπιν επανέλαβε με τον (διπλωματικό) τρόπο του την αμερικανική προειδοποίηση – απειλή προς την Ελλάδα και προς όποιον σκοπεύει να δράσει ερήμην των αμερικανικών συμφερόντων: οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν το δικαίωμα κάθε κράτους να εκμεταλλεύεται την ΑΟΖ του. Οι περιπτώσεις της Ελλάδας και της Κύπρου δεν συνιστούν εξαίρεση.
Συνεπώς, είπε, οι ΗΠΑ δεν είναι αντίθετες με την άσκηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης, αλλά εφιστούν την προσοχή της ελληνικής κυβέρνησης ότι ο θόρυβος περί ανακηρύξεων, οριοθετήσεων, καταθέσεως χαρτών κ.λπ. ούτε εξασφαλίζει την εκμετάλλευση ούτε την υποκαθιστά, αλλά, αντιθέτως, ενέχει κινδύνους εντάσεων και προσχηματικής παραπομπής της εκμετάλλευσης στις ελληνικές καλένδες. Επίσης είπε ότι ο θόρυβος περί ΑΟΖ απειλεί την εύθραυστη ελληνοτουρκική προσέγγιση.
4 Για το ζήτημα των αμερικανικών εγγυήσεων της δύναμης αποτροπής των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων ο Ρούμπιν «πρόσφερε» τα αποσυρόμενα οπλικά συστήματα από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις στη διάθεση των ελληνικών με χαμηλό ή και διόλου κόστος απόκτησης. Και επεσήμανε ότι στο δεδομένο γεωστρατηγικό και οικονομικό περιβάλλον οι ναυτικές μονάδες και η Πολεμική Αεροπορία συνιστούν τους πιο κρίσιμους και σημαντικούς προβολείς ισχύος που θα πρέπει να διατηρηθούν και ενισχυθούν με τη βοήθεια των ΗΠΑ.
5. Αξιοσημείωτη και με ιδιαίτερο νόημα είναι και η αναφορά του Αμερικανού αξιωματούχου στην πολιτική αστάθεια που συνεπάγεται η εμφάνιση του φασιστικού φαινομένου της Χρυσής Αυγής και η έκρηξη της «ακροαριστερής βίας», καθώς εξέφρασε την ανησυχία των ΗΠΑ για την έξαρση της ρατσιστικής βίας από τη Χρυσή Αυγή και την αναποτελεσματικότητα των ελληνικών αστυνομικών αρχών να εντοπίσουν, συλλάβουν και προσαγάγουν στη Δικαιοσύνη τους δράστες.
Οι Ρώσοι
Η ρωσική κυβέρνηση, όπως είναι γνωστό, ποντάρει πολλά στην αξιοποίηση του ελληνικού δικτύου φυσικού αερίου. Γνωστό είναι επίσης ότι οι ρωσικές εταιρείες που συμμετέχουν στον διαγωνισμό για την αποκρατικοποίηση των ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ έχουν υποβάλει μακράν την καλύτερη προσφορά.
Για την ενεργειακή στρατηγική της Μόσχας η αξιοποίηση του ελληνικού δικτύου είναι ένα ακόμη βασικό βήμα για την εξασφάλιση του μονοπωλίου στον εφοδιασμό της Ευρώπης με φυσικό αέριο, καθώς ήδη ελέγχουν απόλυτα το βόρειο δίκτυο. Μάλιστα, μέσα από αυτό το δίκτυο η Ρωσία «κρατά» ενεργειακά τη Γερμανία, η οποία καλύπτει το μέγιστο των αναγκών της από τον ρωσικό εφοδιασμό.
Η ανάγκη «επικοινωνίας» της Μόσχας με τον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι έντονη, όπως και της Ουάσιγκτον, αλλά ξεκινά από διαφορετική αφετηρία και έχει άλλα κίνητρα: Η Μόσχα ενδιαφέρεται να εξακριβώσει τις προθέσεις του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης αν ως κυβέρνηση θα τηρήσει τη συμφωνία στην περίπτωση που η ΔΕΠΑ καταλήξει σε ρωσικά χέρια. Επίσης ενδιαφέρεται να πληροφορηθεί τι θα πράξει ο ΣΥΡΙΖΑ στην περίπτωση που, παρά την καλή προσφορά των ρωσικών εταιρειών, η ΔΕΠΑ δεν ενταχθεί τελικά στο ρωσικό δίκτυο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι επαφές του ΣΥΡΙΖΑ με τη ρωσική κυβέρνηση βρίσκονται σε διερευνητικό στάδιο για την προετοιμασία της επίσκεψης Τσίπρα στη Μόσχα. Όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, η ημερομηνία της επίσκεψης έχει άμεση σχέση με την κατάληξη του διαγωνισμού για τη ΔΕΠΑ. Πιο συγκεκριμένα, αν διαφανεί ότι τελικά θα παρακαμφθούν οι υψηλές προσφορές των ρωσικών εταιρειών ή ότι (όπως πιθανολογείται) η διαδικασία τραβήξει σε μάκρος χρόνου, τότε το ταξίδι του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα θα επισπευσθεί. Στην περίπτωση που τελικά η ΔΕΠΑ φανεί ότι οδηγείται σε ρωσικά χέρια, η επίσκεψη του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να μετατεθεί για αργότερα.
Μεγάλη υπόθεση για τις πλάτες της τρικομματικής
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η υπόθεση της πώλησης του ελληνικού ενεργειακού δικτύου ΔΕΠΑ / ΔΕΣΦΑ είναι πλέον μια πολύ μεγάλη υπόθεση για τις πλάτες της τρικομματικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να βρει τρόπους και να «αγοράσει» χρόνο, διότι δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει ούτε την αμερικανική οργή – αν προχωρήσει στην πώληση στους Ρώσους – ούτε τη δυσφορία των εγχώριων παικτών (Βαρδινογιάννης, Λάτσης, Μελισσανίδης), αν δεν διασφαλιστούν τα συμφέροντά τους έναντι του ρωσικού μονοπωλίου!
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν στην Κουμουνδούρου, οι εγχώριοι ισχυροί παίκτες είναι βασικός παράγοντας για την εξέλιξη της αγοραπωλησίας της ΔΕΠΑ (όπως και άλλων φιλέτων, ειδικά των ΕΛΠΕ) και δύσκολα μπορεί η κυβέρνηση να παρακάμψει τις όποιες αντιρρήσεις συνεπάγονται αποφάσεις που θίγουν τα συμφέροντά τους.
Η αναζήτηση ισορροπιών μεταξύ των ενδιαφερόμενων για τη ΔΕΠΑ εγχώριων εταιρειών, η διανομή της ενεργειακής πίτας και κυρίως η συμμετοχή των ελληνικών εταιρειών σε ευρύτερα διεθνή σχήματα, τα οποία θα διασφαλίζουν ταυτόχρονα και τις γεωπολιτικές ισορροπίες της χώρας, είναι μια υπόθεση την οποία η παρούσα κυβέρνηση αδυνατεί να φέρει σε πέρας, όπως τουλάχιστον εκτιμούν στην Κουμουνδούρου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που μέχρι τις εκλογές του περασμένου Μαΐου συγκέντρωνε την προτίμηση μονοψήφιου ποσοστού ψηφοφόρων, είναι προφανές ότι δεν έχει προλάβει να προετοιμαστεί για τη συμμετοχή σε ένα τόσο μεγάλο παιχνίδι, ειδικά σε μια περίοδο έντονων τριβών και ανακατατάξεων στην περιοχή. Η απαιτούμενη διαμόρφωση θέσεων για κρίσιμης σημασίας ζητήματα της χώρας βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, καθώς είναι φανερές οι διαφορές απόψεων που διατυπώνονται από ρεύματα και τάσεις εντός του κόμματος.
Η θέση ότι η ΔΕΠΑ ως στρατηγικής σημασίας επιχείρηση για την ανάπτυξη της χώρας πρέπει να παραμείνει στο Δημόσιο εξακολουθεί να ισχύει. Κάτι που, ωστόσο, θα πρέπει να σημειώσουμε, αυτήν ακριβώς την περίοδο δεν δυσαρεστεί ούτε τους Αμερικανούς, που σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να δεχτούν την πώληση της ΔΕΠΑ στους Ρώσους πλειοδότες…
Σε κάθε περίπτωση το «αναπάντεχο» ποσοστό ψήφων που συγκέντρωσε (και εξακολουθεί να διατηρεί, όπως συνάγεται από τις δημοσκοπήσεις) στις προηγούμενες εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κυρίως η βάσιμη εκτίμηση ότι η τρικομματική κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να διαχειριστεί την υφιστάμενη οικονομική καταστροφή, υποχρεώνουν τους μεγάλους παίκτες (Αμερικανούς και Ρώσους) να γνωρίσουν τον Αλέξη Τσίπρα προκειμένου να διερευνήσουν τις προθέσεις, τα σχέδια και τους στόχους του σε περιόδους ταραγμένες όπως αυτή που διανύουμε.
Το Ποντίκι
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου