* Η σημερινή διένεξη μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων είναι αποτέλεσμα της ιστορικής σύγκρουσης του γηγενούς αραβικού πληθυσμού της περιοχής με τους υποστηρικτές του σιωνισμού, ενός πολιτικού κινήματος με ρίζες στην εθνικιστική νεοτερικότητα και το αποικιοκρατικό πνεύμα του 19ου αιώνα.
* Εμπνευστής του κινήματος υπήρξε ο επιφανής Βιεννέζος δημοσιογράφος Τέοντορ Χερτσλ (1860-1904), ο οποίος είχε γίνει μάρτυρας της αντισημιτικής έξαρσης που ξέσπασε με αφορμή την υπόθεση Ντρέιφους στη Γαλλία. Κεντρικός στόχος των σιωνιστών ήταν η δημιουργία ενός κράτους για τη εθνικοθρησκευτική κοινότητα των Εβραίων, την οποία προσδιόριζαν ως “Έθνος”.
* Μέχρι τότε, ακόμα και ύστερα από τα πογκρόμ που υπέστησαν στη Ρωσία στις αρχές του εικοστού αιώνα, οι περισσότεροι Εβραίοι τάσσονταν κατά του σιωνισμού και υπέρ της ιδέας ότι μόνο ο Θεός μπορούσε να τους οδηγήσει στη Γη της Επαγγελίας. Αντιθέτως, οι σιωνιστές θεωρούσαν πως η γη που τους περίμενε έπρεπε να κατακτηθεί με κοσμικά μέσα, και προτού καταλήξουν στην Παλαιστίνη εξέτασαν σοβαρά το ενδεχόμενο να καταληφθούν περιοχές όπως η Ανατολική Σιβηρία, η Ουγκάντα και η Αργεντινή.
* Επιλέγοντας να παραβλέψει τον μεγάλο αριθμό Παλαιστινίων, κυρίως μουσουλμάνων, που είχαν εγκατασταθεί εκεί πολύ πριν από την άφιξη των Εβραίων, το σλόγκαν των σιωνιστών χαρακτήριζε την Παλαιστίνη “μια περιοχή χωρίς λαό για ένα λαό χωρίς γη”. Ο Χερτσλ, πρώτος πρόεδρος της διεθνούς Σιωνιστικής Οργάνωσης το 1897, είχε τότε γράψει για την Παλαιστίνη: “Για λογαριασμό της Ευρώπης θα φτιάξουμε εκεί κάτω έναν προμαχώνα απέναντι στην Ασία· θα είμαστε μια προωθημένη προφυλακή του πολιτισμού απέναντι στη βαρβαρότητα”.
* Τη δεκαετία του `30, οπότε και μετανάστευσαν μαζικώς οι Εβραίοι στην Παλαιστίνη, οι αποικιοκρατικές καταβολές του σιωνιστικού κινήματος ενίσχυσαν τη ρατσιστική αντίληψη των Εβραίων. Αν και αρχικώς επικράτησαν τα μετριοπαθή και σοσιαλιστικά σιωνιστικά ρεύματα, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο άρχισαν να επικρατούν οι λεγόμενοι “αναθεωρητές”, ένα μιλιταριστικό ρεύμα που στόχευε στον εκτοπισμό του γηγενούς αραβικού πληθυσμού και τη σταδιακή εξουδετέρωσή του. Ύστερα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα, οι οπαδοί του σιωνισμού πολλαπλασιάστηκαν με ραγδαίους ρυθμούς.
* 1947: οι Εβραίοι κατείχαν μόλις το 6% της συνολικής γης και αποτελούσαν το 1/3 του πληθυσμού. Παρ’ όλα αυτά ο ΟΗΕ υιοθέτησε απόφαση για τη διαίρεση της Παλαιστίνης σε δύο κράτη, με το 55% της γης να παραχωρείται στους Εβραίους.
* 1948: Ο αραβοϊσραηλινός πόλεμος ξέσπασε και οδήγησε στην εκδίωξη 727.000 Παλαιστινίων, τη διχοτόμηση της Ιερουσαλήμ σε ισραηλινή και ιορδανική ζώνη, και την αιγυπτιακή κυριαρχία πάνω στη Λωρίδα της Γάζας.
* 1967: Το Ισραήλ εξαπέλυσε επίθεση εναντίον των αραβικών δυνάμεων στην περιοχή, καταλαμβάνοντας τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ από την Ιορδανία, το Γκολάν από τη Συρία, το Σινά και τη Λωρίδα της Γάζας από την Αίγυπτο. Ακόμη 300.000 Παλαιστίνιοι στην προσφυγιά.
* Η ιστοριογραφία για τον Πόλεμο των Έξι Ημερών του ’67 δεν είναι ιδιαίτερα κατατοπιστική, αφού: (1) προβάλλεται η λανθασμένη εικόνα ότι το Ισραήλ αναγκάστηκε να προχωρήσει σε “αμυντικές επιθέσεις” προκειμένου να διαφυλάξει την εδαφική του ακεραιότητα, (2) εμφανίζεται ο Νάσερ ως ο κακός που ήθελε πόλεμο, ενώ (3) αποσιωπούνται όλες οι προσπάθειές του να αποστρατιωτικοποιήσει το Σινά και να χτίσει τα θεμέλια για μια βιώσιμη ειρήνη στην περιοχή.
* Μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 200.000 έποικοι έχουν εγκατασταθεί στις κατεχόμενες περιοχές, βασιζόμενοι (1) στα δελεαστικά οικονομικά κίνητρα που προσφέρει το κράτος του Ισραήλ και (2) στην “εκ Θεού” νομιμοποίηση που τους παρέχει η θρησκευτική ιδέα της “επιστροφής” στα πάτρια εδάφη της Ιουδαίας και της Σαμάρειας.
* 1993: Η Παλαιστινιακή Απελευθερωτική Οργάνωση (PLO) υπέγραψε με το Ισραήλ τη Συμφωνία του Όσλο, βάσει της οποίας (1) το PLO αποκήρυττε τη βία και αποδεχόταν την ύπαρξη του Ισραήλ σαν κυρίαρχο κράτος, ενώ (2) το Ισραήλ παραχωρούσε στην PLO τον αυτόνομο έλεγχο του παλαιστινιακού πληθυσμού στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας.
* Τα επόμενα χρόνια ξέσπασαν εκρήξεις βίας με θύματα Ισραηλινούς αλλά κυρίως Παλαιστινίους, ενώ η ένταση κλιμακώθηκε με την παλαιστινιακή ιντιφάντα (“αντίσταση”) που ξεκίνησε το 2000.
* Με την εκλογή των επιγόνων των “αναθεωρητών”, του Κόμματος Λικούντ, το 2001: (1) εντάθηκαν οι επιχειρήσεις κατά των Παλαιστινίων καθώς και τα εποικιστικά προγράμματα και (2) στάλθηκαν δυνάμεις στα τμήματα της Δυτικής Όχθης και της Γάζας, παρόλο που αυτά βρίσκονται τυπικά υπό την κυριαρχία των παλαιστινιακών αρχών.
* Παράλληλα, σε παραβίαση του διεθνούς δικαίου και πολυάριθμων συστάσεων του ΟΗΕ, και παρά τη διεθνή κατακραυγή, χτίσθηκε ένα Τείχος υψίστης ασφαλείας, τέσσερις φορές το μήκος και δύο φορές το ύψος του Τείχους του Βερολίνου, με ηλεκτροφόρο φράκτη, τάφρο, κάμερες και ελεύθερους σκοπευτές. Με το Τείχος το Ισραήλ καταφέρνει (1) να προσαρτήσει το πιο εύφορο τμήμα της Δυτικής Όχθης, (2) να απομονώσει πάνω από 10% του παλαιστινιακού πληθυσμού και (3) να τους διαιρέσει σε πενήντα τμήματα που δεν επικοινωνούν εύκολα μεταξύ τους, ενώ (4) αποκτά τον έλεγχο των βασικών υδάτινων πόρων στην περιοχή.
* 11 Νοεμβρίου 2004: Πέθανε στο Παρίσι ο ηγέτης των Παλαιστινίων Γιάσερ Αραφάτ, ύστερα από δυόμισι δύσκολα χρόνια εγκλεισμού στο αρχηγείο του στη Ραμάλα.
” 10 Ιανουαρίου 2005: Ο Μαχμούντ Αμπάς, ιδρυτικό μέλος της Φατάχ και δεύτερος τη τάξει μετά τον Αραφάτ, εκλέχθηκε πρόεδρος της PLO και, ατύπως, πρωθυπουργός των Παλαιστινίων.
* Πάγιο αίτημα των Παλαιστινίων εξακολουθεί να είναι (1) ο τερματισμός της κατοχής και (2) ο σχηματισμός ενός κράτους με βάση το Ψήφισμα 242 του ΟΗΕ, που καλεί το Ισραήλ να αποχωρήσει από τις περιοχές που κατέκτησε δια της βίας το 1967.
του Γιώργου Καλπαδάκη
ΙΝΤΙΦΑΝΤΑ
* Εμπνευστής του κινήματος υπήρξε ο επιφανής Βιεννέζος δημοσιογράφος Τέοντορ Χερτσλ (1860-1904), ο οποίος είχε γίνει μάρτυρας της αντισημιτικής έξαρσης που ξέσπασε με αφορμή την υπόθεση Ντρέιφους στη Γαλλία. Κεντρικός στόχος των σιωνιστών ήταν η δημιουργία ενός κράτους για τη εθνικοθρησκευτική κοινότητα των Εβραίων, την οποία προσδιόριζαν ως “Έθνος”.
* Μέχρι τότε, ακόμα και ύστερα από τα πογκρόμ που υπέστησαν στη Ρωσία στις αρχές του εικοστού αιώνα, οι περισσότεροι Εβραίοι τάσσονταν κατά του σιωνισμού και υπέρ της ιδέας ότι μόνο ο Θεός μπορούσε να τους οδηγήσει στη Γη της Επαγγελίας. Αντιθέτως, οι σιωνιστές θεωρούσαν πως η γη που τους περίμενε έπρεπε να κατακτηθεί με κοσμικά μέσα, και προτού καταλήξουν στην Παλαιστίνη εξέτασαν σοβαρά το ενδεχόμενο να καταληφθούν περιοχές όπως η Ανατολική Σιβηρία, η Ουγκάντα και η Αργεντινή.
* Επιλέγοντας να παραβλέψει τον μεγάλο αριθμό Παλαιστινίων, κυρίως μουσουλμάνων, που είχαν εγκατασταθεί εκεί πολύ πριν από την άφιξη των Εβραίων, το σλόγκαν των σιωνιστών χαρακτήριζε την Παλαιστίνη “μια περιοχή χωρίς λαό για ένα λαό χωρίς γη”. Ο Χερτσλ, πρώτος πρόεδρος της διεθνούς Σιωνιστικής Οργάνωσης το 1897, είχε τότε γράψει για την Παλαιστίνη: “Για λογαριασμό της Ευρώπης θα φτιάξουμε εκεί κάτω έναν προμαχώνα απέναντι στην Ασία· θα είμαστε μια προωθημένη προφυλακή του πολιτισμού απέναντι στη βαρβαρότητα”.
* Τη δεκαετία του `30, οπότε και μετανάστευσαν μαζικώς οι Εβραίοι στην Παλαιστίνη, οι αποικιοκρατικές καταβολές του σιωνιστικού κινήματος ενίσχυσαν τη ρατσιστική αντίληψη των Εβραίων. Αν και αρχικώς επικράτησαν τα μετριοπαθή και σοσιαλιστικά σιωνιστικά ρεύματα, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο άρχισαν να επικρατούν οι λεγόμενοι “αναθεωρητές”, ένα μιλιταριστικό ρεύμα που στόχευε στον εκτοπισμό του γηγενούς αραβικού πληθυσμού και τη σταδιακή εξουδετέρωσή του. Ύστερα από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα, οι οπαδοί του σιωνισμού πολλαπλασιάστηκαν με ραγδαίους ρυθμούς.
* 1947: οι Εβραίοι κατείχαν μόλις το 6% της συνολικής γης και αποτελούσαν το 1/3 του πληθυσμού. Παρ’ όλα αυτά ο ΟΗΕ υιοθέτησε απόφαση για τη διαίρεση της Παλαιστίνης σε δύο κράτη, με το 55% της γης να παραχωρείται στους Εβραίους.
* 1948: Ο αραβοϊσραηλινός πόλεμος ξέσπασε και οδήγησε στην εκδίωξη 727.000 Παλαιστινίων, τη διχοτόμηση της Ιερουσαλήμ σε ισραηλινή και ιορδανική ζώνη, και την αιγυπτιακή κυριαρχία πάνω στη Λωρίδα της Γάζας.
* 1967: Το Ισραήλ εξαπέλυσε επίθεση εναντίον των αραβικών δυνάμεων στην περιοχή, καταλαμβάνοντας τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ από την Ιορδανία, το Γκολάν από τη Συρία, το Σινά και τη Λωρίδα της Γάζας από την Αίγυπτο. Ακόμη 300.000 Παλαιστίνιοι στην προσφυγιά.
* Η ιστοριογραφία για τον Πόλεμο των Έξι Ημερών του ’67 δεν είναι ιδιαίτερα κατατοπιστική, αφού: (1) προβάλλεται η λανθασμένη εικόνα ότι το Ισραήλ αναγκάστηκε να προχωρήσει σε “αμυντικές επιθέσεις” προκειμένου να διαφυλάξει την εδαφική του ακεραιότητα, (2) εμφανίζεται ο Νάσερ ως ο κακός που ήθελε πόλεμο, ενώ (3) αποσιωπούνται όλες οι προσπάθειές του να αποστρατιωτικοποιήσει το Σινά και να χτίσει τα θεμέλια για μια βιώσιμη ειρήνη στην περιοχή.
* Μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 200.000 έποικοι έχουν εγκατασταθεί στις κατεχόμενες περιοχές, βασιζόμενοι (1) στα δελεαστικά οικονομικά κίνητρα που προσφέρει το κράτος του Ισραήλ και (2) στην “εκ Θεού” νομιμοποίηση που τους παρέχει η θρησκευτική ιδέα της “επιστροφής” στα πάτρια εδάφη της Ιουδαίας και της Σαμάρειας.
* 1993: Η Παλαιστινιακή Απελευθερωτική Οργάνωση (PLO) υπέγραψε με το Ισραήλ τη Συμφωνία του Όσλο, βάσει της οποίας (1) το PLO αποκήρυττε τη βία και αποδεχόταν την ύπαρξη του Ισραήλ σαν κυρίαρχο κράτος, ενώ (2) το Ισραήλ παραχωρούσε στην PLO τον αυτόνομο έλεγχο του παλαιστινιακού πληθυσμού στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας.
* Τα επόμενα χρόνια ξέσπασαν εκρήξεις βίας με θύματα Ισραηλινούς αλλά κυρίως Παλαιστινίους, ενώ η ένταση κλιμακώθηκε με την παλαιστινιακή ιντιφάντα (“αντίσταση”) που ξεκίνησε το 2000.
* Με την εκλογή των επιγόνων των “αναθεωρητών”, του Κόμματος Λικούντ, το 2001: (1) εντάθηκαν οι επιχειρήσεις κατά των Παλαιστινίων καθώς και τα εποικιστικά προγράμματα και (2) στάλθηκαν δυνάμεις στα τμήματα της Δυτικής Όχθης και της Γάζας, παρόλο που αυτά βρίσκονται τυπικά υπό την κυριαρχία των παλαιστινιακών αρχών.
* Παράλληλα, σε παραβίαση του διεθνούς δικαίου και πολυάριθμων συστάσεων του ΟΗΕ, και παρά τη διεθνή κατακραυγή, χτίσθηκε ένα Τείχος υψίστης ασφαλείας, τέσσερις φορές το μήκος και δύο φορές το ύψος του Τείχους του Βερολίνου, με ηλεκτροφόρο φράκτη, τάφρο, κάμερες και ελεύθερους σκοπευτές. Με το Τείχος το Ισραήλ καταφέρνει (1) να προσαρτήσει το πιο εύφορο τμήμα της Δυτικής Όχθης, (2) να απομονώσει πάνω από 10% του παλαιστινιακού πληθυσμού και (3) να τους διαιρέσει σε πενήντα τμήματα που δεν επικοινωνούν εύκολα μεταξύ τους, ενώ (4) αποκτά τον έλεγχο των βασικών υδάτινων πόρων στην περιοχή.
* 11 Νοεμβρίου 2004: Πέθανε στο Παρίσι ο ηγέτης των Παλαιστινίων Γιάσερ Αραφάτ, ύστερα από δυόμισι δύσκολα χρόνια εγκλεισμού στο αρχηγείο του στη Ραμάλα.
” 10 Ιανουαρίου 2005: Ο Μαχμούντ Αμπάς, ιδρυτικό μέλος της Φατάχ και δεύτερος τη τάξει μετά τον Αραφάτ, εκλέχθηκε πρόεδρος της PLO και, ατύπως, πρωθυπουργός των Παλαιστινίων.
* Πάγιο αίτημα των Παλαιστινίων εξακολουθεί να είναι (1) ο τερματισμός της κατοχής και (2) ο σχηματισμός ενός κράτους με βάση το Ψήφισμα 242 του ΟΗΕ, που καλεί το Ισραήλ να αποχωρήσει από τις περιοχές που κατέκτησε δια της βίας το 1967.
του Γιώργου Καλπαδάκη
ΙΝΤΙΦΑΝΤΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου