Mια αισιόδοξη φωνή εν μέσω γενικής απογοήτευσης
Η πολυπλοκότητα στην οποία εισήλθε από τον Ιανουάριο η πολιτική ζωή της χώρας μας, πολυπλοκότητα που κορυφώνεται με τις ερχόμενες εκλογές, έχει ανοίξει μια χαραμάδα αισιοδοξίας ή τουλάχιστον εύχομαι να είναι έτσι. Σε τι εντοπίζεται αυτή η αισιοδοξία; Μα στη διάλυση των μύθων που εξέθρεψαν και συντήρησαν την πολιτική φαυλότητα[i]. Αυτό ίσως έχει ως συνέπεια την ανάγκη να αποκτήσουν διαφάνεια η πολιτική σκέψη και πράξη και να τεθούν επί τάπητος και σε γνώση όλων τα πραγματικά διακυβεύματα. Να πάψουμε, με άλλα λόγια, να αποδεχόμαστε το τραγικό εκείνο «στην πολιτική λέγονται πράγματα που δεν γίνονται και γίνονται πράγματα που δεν λέγονται».
Πρώτ’ απ’ όλα δείχτηκε, με την μεγαλύτερη δυνατή ενάργεια, πως οι όροι δεξιά, αριστερά, κέντρο και τα παράγωγά τους δεν έχουν πλέον νόημα – ίσως και να μην είχαν ποτέ. Είναι όροι που χρησιμοποιήθηκαν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται απολύτως δημαγωγικά. Ελπίζουμε οι χρησιμοποιούντες ακόμα τους όρους αυτούς να τεθούν οριστικώς στο περιθώριο. Με πρώτους τους παλαιότερους αλλά και νεοπαγείς κομματικούς σχηματισμούς, με τους παλαιότερους όσο και με τους τελευταίως ενσκήψαντες αρχηγίσκους, που καταδήλως μόνο με τέτοια α-νόητα συνθήματα μπορούν να επιχειρηματολογήσουν (και να σκεφτούν), σαν (ή ως) να μην έχουν καταλάβει τίποτα από την σημερινή εγχώρια και διεθνή πραγματικότητα.
Επίσης ο όρος «φιλελευθερισμός» χρήζει πλέον αντικατάστασης ή καλύτερα σωστής ερμηνείας. Στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε με δολιότητα για να δικαιολογήσει μια σοβιετικού τύπου νομενκλατούρα δίπλα στην εκάστοτε πολιτική εξουσία, νομενκλατούρα κρατικοδίαιτη και πόρω απέχοντας από τον όρο «ιδιωτική πρωτοβουλία» σε μια «φιλελεύθερη» οργάνωση της οικονομίας[ii]. Επίσης ο χαρακτηρισμός «ευρωπαϊστής» χρήζει και αυτός διευκρινίσεων, τιθέμενος στο πλαίσιο της επιδίωξης μιας πραγματικά Ενωμένης Ευρώπης, με εδαφική, κοινωνική, οικονομική, αλλά και πολιτισμική συνοχή.
Τους τελευταίους μήνες όμως τέθηκαν και ζητήματα που αφορούν στα πραγματικά εγχώρια και διεθνή διακυβεύματα. Δεν εθίγησαν όλα, αλλά φαίνεται να έγινε μια σοβαρή αρχή. Αυτά προς τιμήν της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, άλλωστε και μόνο η σύνθεση αυτής της συγκυβέρνησης απετέλεσε μία εν τοις πράγμασι, μερική έστω, άρση παλαιών δημαγωγικών και ιεροποιημένων συνθημάτων.
Έχει ακόμα δίκιο ο Τσίπρας όταν λέει πως κάτι άλλαξε στις ευρωπαϊκές συζητήσεις και ενδεχομένως προθέσεις μερικών κρατών. Τόσο η Γαλλία όσο και η Ιταλία καταφανώς δείχνουν να οδηγήθηκαν γρηγορότερα στην κατανόηση του πραγματικού ευρωπαϊκού προβλήματος.
Ακόμα και μέσα στην γερμανική Βουλή ακούγονται διαφορετικές φωνές. Με τις προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις δεν γινόταν απολύτως τίποτα, τα πραγματικά ελληνικά και ευρωπαϊκά προβλήματα είτε αποκρύπτονταν σκοπίμως κάτω από το χαλί είτε οι πολιτικοί ήσαν απολύτως κατώτεροι των περιστάσεων. Ελπίζουμε, νομίζουμε βασίμως, πως η σημερινή συγκυβέρνηση έδωσε το έναυσμα αλλαγής επί το ουσιαστικότερο του πολιτικού λόγου. Μετά μανίας πολεμήθηκαν και λοιδωρήθηκαν τα σοβαρότερα ζητήματα που έθεσε. Όμως τα ζητήματα αυτά ετέθησαν και νομίζουμε – και ελπίζουμε – πως δεν είναι πλέον δυνατόν να μην αποτελούν μέρος τουλάχιστον των πολιτικών συζητήσεων και διεργασιών.
Επίσης όμως δείχτηκε περίτρανα και η αδυναμία άσκησης σοβαρής πολιτικής χωρίς κατάλληλο πολιτικό προσωπικό. Αυτό αφορά τόσο στην σημερινή όσο και σε όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις μας, αυτές δηλαδή που καλύπτονταν από σοβαροφανείς φαύλους έως και ποινικώς ελεγχόμενους επαγγελματίες της πολιτικής. Ο προσβλέπων, π.χ., εσχάτως, στο chicken game, που δεν κατάλαβε πως ήταν υπουργός και όχι καθηγητής που επεξεργάστηκε κάποιο case study, πρώτος απεδείχθη chicken, στην φημολογούμενη συζήτησή του με τον πρωθυπουργό μετά το δημοψήφισμα – αν βέβαια έγινε πράγματι αυτή η συζήτηση. Είναι απίστευτης ανευθυνότητας και ανικανότητας η άποψη της αρμόδιας υπουργού πως οι μετανάστες το μεσημέρι λιάζονται και το βράδυ εξαφανίζονται.
Στα ζητήματα πραγματικής αναδιάταξης της χώρας ως προς την διοικητική δομή της, που καταδήλως θα ενίσχυε τις παραγωγικές της δυνατότητες, δεν έγινε απολύτως τίποτα, ούτε καν ειπώθηκε τίποτα, παρά τα επεξεργασμένα κομματικά «προγράμματα». Προγράμματα που άλλωστε κανείς δεν διαβάζει, παρά το ότι δήθεν απευθύνονται στους πολίτες ζητώντας την ψήφο τους. Τα προεκλογικά προγράμματα των κομμάτων αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας μπαίνουν στα συρτάρια, αν δεν ρίπτονται απευθείας στις καλένδες. Τέλος, όποιες σωστές ενέργειες έγιναν από αυτήν την κυβέρνηση – ελάχιστες, αλλά έγιναν – αυτές πρώτες πολεμήθηκαν και λοιδωρήθηκαν από τα αργυρώνητα ΜΜΕ και τους εντεταλμένους προπαγανδιστές – από τους απλώς «χρήσιμους ηλίθιους».
Όπως προανέφερα, ελπίζω η προεκλογική συζήτηση που θα επακολουθήσει να επικεντρωθεί στα πραγματικά διακυβεύματα, θεωρώντας πως ετέθησαν ζητήματα που δεν μπορούν στο μέλλον να παρακάμπτονται. Ενδεχομένως να αιθεροβατώ, προσβλέποντας σε «ουτοπίες». Όπως εν πολλοίς ουτοπικά δείχνει να κινήθηκε και η απερχόμενη συγκυβέρνηση. Αυτό δεν είναι αναγκαστικά κακό, έχει αποδειχθεί πως οι ουτοπίες είναι που αποτελούν τους μοχλούς εξέλιξης της ίδιας της Ιστορίας.
Δεν υποδεικνύω τι να ψηφίσουμε. Απλώς ευελπιστώ όλοι μας να ψηφίσουμε με ενδελεχή εξέταση του πολιτικού προσωπικού στο οποίο στηρίζονται τα κόμματα, στο παρελθόν ενός εκάστου και στα έργα του, βεβαίως και στον τρόπο που επελέγη (έχει ιδιαίτερη σημασία). Η Βουλή και η κυβέρνηση θα προκύψουν από λίστες που θα συντάξουν οι Πρόεδροι των κομμάτων, έχουν λοιπόν τη δυνατότητα να κάνουν την ευχάριστη έκπληξη.
* Ο Νικήτας Χιωτίνης είναι Δρ Αρχιτέκτων/Msc Φιλοσοφίας Πολιτισμού/Καθηγητής ΤΕΙ
Η πολυπλοκότητα στην οποία εισήλθε από τον Ιανουάριο η πολιτική ζωή της χώρας μας, πολυπλοκότητα που κορυφώνεται με τις ερχόμενες εκλογές, έχει ανοίξει μια χαραμάδα αισιοδοξίας ή τουλάχιστον εύχομαι να είναι έτσι. Σε τι εντοπίζεται αυτή η αισιοδοξία; Μα στη διάλυση των μύθων που εξέθρεψαν και συντήρησαν την πολιτική φαυλότητα[i]. Αυτό ίσως έχει ως συνέπεια την ανάγκη να αποκτήσουν διαφάνεια η πολιτική σκέψη και πράξη και να τεθούν επί τάπητος και σε γνώση όλων τα πραγματικά διακυβεύματα. Να πάψουμε, με άλλα λόγια, να αποδεχόμαστε το τραγικό εκείνο «στην πολιτική λέγονται πράγματα που δεν γίνονται και γίνονται πράγματα που δεν λέγονται».
Πρώτ’ απ’ όλα δείχτηκε, με την μεγαλύτερη δυνατή ενάργεια, πως οι όροι δεξιά, αριστερά, κέντρο και τα παράγωγά τους δεν έχουν πλέον νόημα – ίσως και να μην είχαν ποτέ. Είναι όροι που χρησιμοποιήθηκαν και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται απολύτως δημαγωγικά. Ελπίζουμε οι χρησιμοποιούντες ακόμα τους όρους αυτούς να τεθούν οριστικώς στο περιθώριο. Με πρώτους τους παλαιότερους αλλά και νεοπαγείς κομματικούς σχηματισμούς, με τους παλαιότερους όσο και με τους τελευταίως ενσκήψαντες αρχηγίσκους, που καταδήλως μόνο με τέτοια α-νόητα συνθήματα μπορούν να επιχειρηματολογήσουν (και να σκεφτούν), σαν (ή ως) να μην έχουν καταλάβει τίποτα από την σημερινή εγχώρια και διεθνή πραγματικότητα.
Επίσης ο όρος «φιλελευθερισμός» χρήζει πλέον αντικατάστασης ή καλύτερα σωστής ερμηνείας. Στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε με δολιότητα για να δικαιολογήσει μια σοβιετικού τύπου νομενκλατούρα δίπλα στην εκάστοτε πολιτική εξουσία, νομενκλατούρα κρατικοδίαιτη και πόρω απέχοντας από τον όρο «ιδιωτική πρωτοβουλία» σε μια «φιλελεύθερη» οργάνωση της οικονομίας[ii]. Επίσης ο χαρακτηρισμός «ευρωπαϊστής» χρήζει και αυτός διευκρινίσεων, τιθέμενος στο πλαίσιο της επιδίωξης μιας πραγματικά Ενωμένης Ευρώπης, με εδαφική, κοινωνική, οικονομική, αλλά και πολιτισμική συνοχή.
Τους τελευταίους μήνες όμως τέθηκαν και ζητήματα που αφορούν στα πραγματικά εγχώρια και διεθνή διακυβεύματα. Δεν εθίγησαν όλα, αλλά φαίνεται να έγινε μια σοβαρή αρχή. Αυτά προς τιμήν της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, άλλωστε και μόνο η σύνθεση αυτής της συγκυβέρνησης απετέλεσε μία εν τοις πράγμασι, μερική έστω, άρση παλαιών δημαγωγικών και ιεροποιημένων συνθημάτων.
Έχει ακόμα δίκιο ο Τσίπρας όταν λέει πως κάτι άλλαξε στις ευρωπαϊκές συζητήσεις και ενδεχομένως προθέσεις μερικών κρατών. Τόσο η Γαλλία όσο και η Ιταλία καταφανώς δείχνουν να οδηγήθηκαν γρηγορότερα στην κατανόηση του πραγματικού ευρωπαϊκού προβλήματος.
Ακόμα και μέσα στην γερμανική Βουλή ακούγονται διαφορετικές φωνές. Με τις προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις δεν γινόταν απολύτως τίποτα, τα πραγματικά ελληνικά και ευρωπαϊκά προβλήματα είτε αποκρύπτονταν σκοπίμως κάτω από το χαλί είτε οι πολιτικοί ήσαν απολύτως κατώτεροι των περιστάσεων. Ελπίζουμε, νομίζουμε βασίμως, πως η σημερινή συγκυβέρνηση έδωσε το έναυσμα αλλαγής επί το ουσιαστικότερο του πολιτικού λόγου. Μετά μανίας πολεμήθηκαν και λοιδωρήθηκαν τα σοβαρότερα ζητήματα που έθεσε. Όμως τα ζητήματα αυτά ετέθησαν και νομίζουμε – και ελπίζουμε – πως δεν είναι πλέον δυνατόν να μην αποτελούν μέρος τουλάχιστον των πολιτικών συζητήσεων και διεργασιών.
Επίσης όμως δείχτηκε περίτρανα και η αδυναμία άσκησης σοβαρής πολιτικής χωρίς κατάλληλο πολιτικό προσωπικό. Αυτό αφορά τόσο στην σημερινή όσο και σε όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις μας, αυτές δηλαδή που καλύπτονταν από σοβαροφανείς φαύλους έως και ποινικώς ελεγχόμενους επαγγελματίες της πολιτικής. Ο προσβλέπων, π.χ., εσχάτως, στο chicken game, που δεν κατάλαβε πως ήταν υπουργός και όχι καθηγητής που επεξεργάστηκε κάποιο case study, πρώτος απεδείχθη chicken, στην φημολογούμενη συζήτησή του με τον πρωθυπουργό μετά το δημοψήφισμα – αν βέβαια έγινε πράγματι αυτή η συζήτηση. Είναι απίστευτης ανευθυνότητας και ανικανότητας η άποψη της αρμόδιας υπουργού πως οι μετανάστες το μεσημέρι λιάζονται και το βράδυ εξαφανίζονται.
Στα ζητήματα πραγματικής αναδιάταξης της χώρας ως προς την διοικητική δομή της, που καταδήλως θα ενίσχυε τις παραγωγικές της δυνατότητες, δεν έγινε απολύτως τίποτα, ούτε καν ειπώθηκε τίποτα, παρά τα επεξεργασμένα κομματικά «προγράμματα». Προγράμματα που άλλωστε κανείς δεν διαβάζει, παρά το ότι δήθεν απευθύνονται στους πολίτες ζητώντας την ψήφο τους. Τα προεκλογικά προγράμματα των κομμάτων αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας μπαίνουν στα συρτάρια, αν δεν ρίπτονται απευθείας στις καλένδες. Τέλος, όποιες σωστές ενέργειες έγιναν από αυτήν την κυβέρνηση – ελάχιστες, αλλά έγιναν – αυτές πρώτες πολεμήθηκαν και λοιδωρήθηκαν από τα αργυρώνητα ΜΜΕ και τους εντεταλμένους προπαγανδιστές – από τους απλώς «χρήσιμους ηλίθιους».
Όπως προανέφερα, ελπίζω η προεκλογική συζήτηση που θα επακολουθήσει να επικεντρωθεί στα πραγματικά διακυβεύματα, θεωρώντας πως ετέθησαν ζητήματα που δεν μπορούν στο μέλλον να παρακάμπτονται. Ενδεχομένως να αιθεροβατώ, προσβλέποντας σε «ουτοπίες». Όπως εν πολλοίς ουτοπικά δείχνει να κινήθηκε και η απερχόμενη συγκυβέρνηση. Αυτό δεν είναι αναγκαστικά κακό, έχει αποδειχθεί πως οι ουτοπίες είναι που αποτελούν τους μοχλούς εξέλιξης της ίδιας της Ιστορίας.
Δεν υποδεικνύω τι να ψηφίσουμε. Απλώς ευελπιστώ όλοι μας να ψηφίσουμε με ενδελεχή εξέταση του πολιτικού προσωπικού στο οποίο στηρίζονται τα κόμματα, στο παρελθόν ενός εκάστου και στα έργα του, βεβαίως και στον τρόπο που επελέγη (έχει ιδιαίτερη σημασία). Η Βουλή και η κυβέρνηση θα προκύψουν από λίστες που θα συντάξουν οι Πρόεδροι των κομμάτων, έχουν λοιπόν τη δυνατότητα να κάνουν την ευχάριστη έκπληξη.
* Ο Νικήτας Χιωτίνης είναι Δρ Αρχιτέκτων/Msc Φιλοσοφίας Πολιτισμού/Καθηγητής ΤΕΙ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου