ΙΑΤΡΟΚΟΙΚΩΝΙΟΛΟΓΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΦΘΙΩΤΙΔΑ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ: «Ανάλεκτα μικρών Αγίων της κοινωνίας της φθίσης»

“Στο βιβλίο του Αλέξανδρου Ρεμούνδου, «Ανάλεκτα μικρών Αγίων της κοινωνίας της Φθίσης» δεν καταγράφεται μόνο η ιστορία αλλά και οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες μέσα στις οποίες δημιουργήθηκαν οι νοσηλευτικές δομές αντιμετώπισης της φυματίωσης, τον προηγούμενο αιώνα. Το βιβλίο περιγράφει αρχικά τη νοσοκομειακή περίθαλψη στις αρχές του 20ου αιώνα, που βασίζονταν σχεδόν αποκλειστικά στην ιδιωτική πρωτοβουλία και στις φιλάνθρωπες χορηγίες ευεργετών.

Στα επόμενα κεφάλαιά του επικεντρώνεται στην πολιτική ιστορία του τόπου μας, με επίκεντρο τη Φθιώτιδα, τη δημιουργία του ορεινού αντιφυματικού αναρρωτηρίου Αντινίτσης και του σανατορίου Λαμίας, από τη θεμελίωση, την πρώτη περίοδο λειτουργίας του έως της ενοποίησής του στο Νοσοκομείο Λαμίας, το 1982. Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει το κεφάλαιο που περιγράφει την περίοδο της στρατιωτικής διδακτορίας και τη λειτουργία του σανατορίου μετά την μεταπολίτευση. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, όπως γράφει ο Αλέξανδρος Ρεμούνδος, «ξεπηδούν πρόσωπα της Μικρασιατικής προσφυγιάς των λιμοκτονούντων, των πρώην ανταρτών, των θεατών του εμφυλίου». Όλοι αυτοί είναι οι πρωταγωνιστές, οι μάρτυρες του χτικιού, όσοι δηλαδή βίωσαν την απομόνωση, οι μικροί Άγιοι της κοινωνίας της φθίσης.”
Κ. Ι. Γουργουλιάνης
Καθηγητής Πνευμονολογίας
Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΑΠΟ ΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

«Ανάλεκτα μικρών Αγίων της κοινωνίας της φθίσης» Αγίων χωρίς εορτολόγιο και συναξαριστή, κονιορτοποιημένων από τον ρου της ιστορικής καθημερινότητας, αφού αποφεύγουμε να μελετήσουμε συστηματικά τα τελευταία πενήντα – εξήντα χρόνια αυτής της περιόδου της Ιστορίας της Ιατρικής …Ωστόσο φτάσαμε μετά από μύριες αναβολές κι’ ανασυστάσεις να διατάσσουμε, να συστήνουμε δυνάμεις ψάλλοντας: Χαίρε το Σάμαλι και η Αχειροποίητος.
Ταξίδι μαγευτικό στον χρόνο, που είναι γλυκό σαν Σάμαλι και η πορεία του σαν την Αχειροποίητο: κοινωνία εγκλεισμένων, κοινωνία μικρών Αγίων που δεν μπόρεσαν να πουν με ποιές και τίνος αμαρτίες μαρτυρικά «αγίασαν». Πρωταγωνιστές: οι ενδεδυμένοι στολή αγγέλου λευκή και οι «φθισιόντες τη φθίση» από τα πάθη τους, δύστροποι ή παρακλητικοί, μάρτυρες στο ίδιο φονικό μονοπάτι με άλλον σκοπό και φόβους ο καθένας…
…«Μελαγχολικά πάθη» λόγω της απόγνωσης του αποδιοπομπαίου θύματος της φυματίωσης, για τον «εγκλεισμό» του στον Ιατρικοποιημένο χώρο του Νοσοκομείου, που πρότεινε το βιο-ιατρικό μοντέλο ή του Φθισιατρείου, αν υπήρχαν χρήματα και θέση. Φθισιατρείου που άλλοτε λειτουργούσε ως άσυλο και άλλοτε «ανθρώπινα». Πάντοτε με αυστηρό πρόγραμμα και κανόνες αστυνόμευσης, με σκοπό την απόδοση του φυματικού θεραπευμένου, υγιούς στην κοινωνία, για στρατιώτη στους πολέμους του «Μεγαλοιδεατισμού», των Παγκοσμίων πολέμων, την αύξηση του πληθυσμού και την ανάπτυξη του εργατικού δυναμικού, που θα απέφερε κέρδος στην κοινωνική, οικονομική ελίτ και εν τέλει στην πολιτεία.
Τώρα όλα εκείνα τα πρόσωπα παίρνουν μορφή στον χώρο, τα γεγονότα στον πραγματικό χρόνο και η χθεσινή κοινωνία της φθίσης έρχεται να μιλήσει στο σήμερα, δίχως περιστροφές, βερμπαλιστικές νεκρολογίες, επετειακού και μουσειακού τύπου αναφορές «αγιοποιήσεις» ιστορικές αμβλύνσεις και γλαφυρά φληναφήματα, έχοντας να πει πολλά πάθη, παράπονα, πόνους και παθήματα καθημερινά…
…Τα δακτυλικά τους, αποτυπώματα, από την άθλια και στερημένη ζωής τους, τα μαρτύρια των πολέμων, των διώξεων και των φυλακών και ότι άλλο βίωσαν μέσα σε αυτόν τον επίγειο «παράδεισο» του εξωραϊσμένου, μέσω του Διαφωτισμού, Λουθηρανικού καπιταλισμού, σε όποιο μετερίζι κι’ αν ανήκαν, πέρασαν στα Σανατόρια και από εκεί οι ψυχές τους στην αιωνιότητα της Ιστορίας.
Η φυματίωση είναι πάντα εδώ. Τριγυρίζει με τους ξεριζωμένους του καιρού μας, τους εξαθλιωμένους, τη φτωχολογιά, θεριεύει μέσα στα κορμιά των αδυνάτων, μας συντροφεύει πιστά. Τα Σανατόρια καταργήθηκαν, τα ερείπια αν και ανακατασκευασμένα σε μουσεία, μπορούμε να τα παραδώσουμε στη λήθη… τις ψυχές των φθισιόντων όμως θα τις μετράμε και θα τις μνημονεύουμε στον αιώνα… όπως και Εκείνων που τις έσωζαν, ώστε να μη μπορούμε να κρυφτούμε απ’ αυτόν που μέσα στη νύχτα πονεμένος, νηστικός, άρρωστος και κατατρεγμένος χτυπάει την πόρτα μας…

ISBN: 978-618-5163-78-5
Σελίδες: 226
Εσωτερικό: Πολυτελής έκδοση με σκληρό εξώφυλλο και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, τυπωμένη σε χαρτί Velvet.

Παραθέτουμε τον σχολιασμό από τον επιμελητή της έκδοσης:

Πρόκειται για έργο ψυχής και αυτό αποκαλύπτεται με την πρώτη ανάγνωση.
Και τούτο διότι, ενώ η τεκμηρίωση - με την πλούσια βιβλιογραφία και την εξάντληση των διαθέσιμων πηγών πληροφοριών - είναι πληρέστατη, το επιστημονικό υπόβαθρο του κειμένου διαποτίζεται με ένα θερμό συναίσθημα, πρωτόγνωρο για τέτοιου είδους βιβλίο. Όχι σπάνια, η γραφή, από περιγραφική και ιστορική, μεταλλάσσεται σε λυρική, ακόμη και σε ειρωνική και αυτό καθιστά την ανάγνωση ευχάριστη εμπειρία.
Πρόκειται για πνοή, που φύσησαν τα χείλη του συγγραφέα, όχι για να την πάρει ο άνεμος της αδιαφορίας και να τη διασκορπίσει, αλλά για να την αναπνεύσουμε εμείς, γιατί την έχουμε ανάγκη. Και την έχουμε ανάγκη ως μάθημα, ως παραδειγματισμό, γιατί στην πραγματικότητα, σ’ αυτό που λέγεται Ελληνικό Κράτος, από την εποχή της φθίσης, μέχρι τη σημερινή εποχή της κρίσης, δεν άλλαξαν και πολλά πράγματα.
Εύχομαι καλή τύχη στο βιβλίο, για την οποία είμαι βέβαιη.