Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος
Το ερώτημα του τίτλου συνδέεται διαλεκτικά με το οξύ Κοινωνικό Ζήτημα που προκάλεσε η κρίση στην Ελλάδα και ασφαλώς με το ερώτημα: μπορεί να κυβερνήσει αποτελεσματικά η αριστερά στην Ελλάδα, θέτοντας τις βάσεις επανίδρυσης του ελληνικού κράτους; Είναι, ωστόσο, ένα ερώτημα «σαχλαμάρα», που φανερώνει σοβαρή έλλειψη πολιτικής συγκρότησης από όσους το αρθρώνουν. Το τοποθέτησα στον...
τίτλο ακριβώς για να κάνω κριτική σε αυτούς – που είναι πάρα πολλοί, σχεδόν όσοι αναρωτιούνται για την ικανότητα της αριστεράς να κυβερνήσει.
Η μορφή της κρίσης στην χώρα μας είναι εκείνη που με αντικειμενικά στοιχεία δείχνει το εθνικό πρόβλημα που υφίσταται σήμερα με την μορφή της ιδεολογικής κρίσης στην πολιτική κοινότητα των ελλήνων. Αν ξεφύγεις από πολιτικά τεχνάσματα που μετατρέπουν την κρίση στην ελληνική αγορά σε θεσμική κρίση του κράτους και αντίστροφα, θα αντιληφθείς πως η κρίση είναι ευρύτερου πολιτισμικού χαρακτήρα και αφορά στην ιδεατή σύλληψη της ίδιας της οντότητας του ελληνικού λαού, όπως ακριβώς και του ορισμού της δεξιάς και αριστερής πολιτικής. Ποιος είναι, λοιπόν, ο ελληνικός λαός σήμερα, στον βαθμό που αναζητείς τα πολιτικά ποιοτικά του χαρακτηριστικά, πέραν εκείνων που προσδιορίζουν στενά το εκλογικό σώμα; Ποιο ακριβώς το ιδεο-πολιτικό περιεχόμενο της αριστεράς και ποιο εκείνο της δεξιάς; Πέραν της μορφής (των διάφορων καιροσκοπικών μορφών, για την ακρίβεια) του κέντρου, υπάρχει άραγε ουσιώδες ιδεο-πολιτικό περιεχόμενο εκεί; Και τέλος, τι πάει να πει «έτοιμος»; Είναι η αριστερά στόχος, ή μέσο επίτευξης ενός κοινωνικοπολιτικού αγαθού για την ελληνική κοινωνία;
Ο τίτλος είναι έντονα πολιτικά φορτισμένος και θεωρεί με έναν πολιτικά παραμορφωτικό τρόπο την αριστερά στόχο και τον ελληνικό λαό κάτι σαν ενιαία προσωπικότητα που διέρχεται μία μορφή κρίσης, η οποία αντιμετωπίζεται με μία αντίστοιχη μορφή γνωστικής θεραπείας ή συναισθηματικής θεραπείας, για να αποκατασταθεί μέσω του πολιτικού-ψυχολόγου ή του πολιτικού-ιερέα, αντίστοιχα το πρόβλημα της ψευδούς συνείδησής του ή το πρόβλημα της διαταραχής του.
Άρα, το ερώτημα του τίτλου δεν είναι απλώς «σαχλαμάρα», είναι κάτι πολύ περισσότερο: έκφραση μιας πολιτικής αφήγησης κρυφο-ολοκληρωτισμού, είτε με ιδεολογικά χαρακτηριστικά, είτε με θεοσοφικά. Η αριστερή κατεύθυνση δεν μπορεί να είναι στόχος. Η αριστερή κυβέρνηση δεν θα πρέπει να είναι στόχος, αλλά απλώς το μέσο αντιμετώπισης του Κοινωνικού Ζητήματος που προκάλεσε η κρίση στην Ελλάδα. Κι έτσι το ερώτημα θα μπορούσε να επαναδιατυπωθεί με έναν πολιτικά μη-διαστροφικό τρόπο: Τι είδους αριστερά είναι αυτή που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το Κοινωνικό Ζήτημα στην Ελλάδα;
Υπάρχει τρόπος, μετά από την μακρόχρονη ύφεση και την γενικευμένη απορρύθμιση κράτους και αγοράς από το πρόγραμμα του «ατομικού μηχανισμού προσαρμογής ή σωτηρίας» που συνομολόγησαν τρόικα και κυρίαρχο πολιτικό σύστημα, να απαντηθεί το ερώτημα αυτό δίχως δομική θεσμική ανασυγκρότηση, στα όρια της επανίδρυσης του ελληνικού κράτους και της αγοράς; Όχι ασφαλώς, είναι η μοναδική έντιμη και καθαρή απάντηση.
Πάμε, λοιπόν, ξανά πίσω στο ερώτημα του τίτλου για να το επαναδιατυπώσουμε δίχως ιδεολογική προκατάληψη και διαστροφή. Έχουμε συνειδητοποιήσει οι έλληνες αυτό που προδηλώνει η διάσταση της κρίσης; Την ανάγκη, δηλαδή, για συντεταγμένη επανίδρυση του κράτους και ριζοσπαστική θεσμική ανασυγκρότηση παραγωγής και κατανάλωσης, όπως ασφαλώς και του φορολογικού συστήματος και των μηχανισμών είσπραξης φόρων και αναδιανομής.
Αν πράγματι κατανοούμε αυτή την ανάγκη, δεν μπορεί παρά να αντιλαμβανόμαστε και εκείνη που συνδέεται με την ριζική μεταβολή του πολιτικού συστήματος και της ιδεο-πολιτικής κατεύθυνσης, που ορίζει την συνθήκη σύμπραξης τρόικας και κυρίαρχης ελληνικής πολιτικο-μεγαλοεπιχειρηματικής ελίτ. Μόνον που η ανάγκη αυτή δεν είναι υπόθεση τακτικισμού, αλλά αποκλειστικά στρατηγικής, η οποία οφείλει να εξειδικεύεται στο πλαίσιο ενός προγράμματος αριστερής μεταρρύθμισης. Η απάντηση στην κρίση του πελατειακού κράτους και της σε μεγάλο βαθμό αεριτζίδικης αγοράς δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να δοθεί από δεξιά. Οποιαδήποτε μορφή δεξιάς απάντησης, εδώ που βρισκόμαστε, θα οδηγούσε στον ολοκληρωτισμό της αγοράς και στην απόλυτη καρτελοποίηση της οικονομίας και της πολιτικής.
Η δεξιά οδός οδηγεί πλέον σαφώς στην αντικατάσταση του πελατειακού κράτους που υπηρέτησαν από κοινού δεξιοί, κεντροδεξιοί και κεντροαριστεροί, από ένα νεοκορπορατικό μόρφωμα που αποσκοπεί στην δημιουργία μιας ολιγαρχικής οικονομικής δομής η οποία θα αντικαθιστά την διαπλοκή με ένα ενιαίο πολιτικοεπιχειρηματικό σύστημα, το οποίο θα διαχειρίζεται το κράτος στο πνεύμα σχηματισμού ειδικών οικονομικών ζωνών για την υπερεκμετάλλευση της εργασίας και των φυσικών πόρων. Αυτόν τον δεξιό ολοκληρωτισμό που συνεπάγεται διεύρυνση του διαρθρωτικού προβλήματος της εθνικής μας οικονομίας και απόλυτο εξευτελισμό των εργαζομένων, έχουν δρομολογήσει κεντροδεξιοί και κεντροαριστεροί μέσω της συγκυβερνητικής μορφής που πέτυχαν να επιβάλουν δίχως σοβαρές κοινωνικές αντιστάσεις.
Απέναντι σε αυτόν τον ολοκληρωτισμό – νεοφιλελεύθερης ασφαλώς ιδεο-πολιτικής αντίληψης – τοποθετούνται με έναν παραδοσιακό και ιστορικά διαλεκτικό τρόπο, δύο άλλοι: ο φασιστικός και ο σταλινικός. Είναι, όμως, αυτό που αναζητεί σήμερα η ελληνική κοινωνία; Δεν σκοπεύω να απαντήσω στο ερώτημα. Δεν γνωρίζω. Η προσωπική μου γνώμη είναι πως ο ολοκληρωτισμός σε οποιαδήποτε μορφή, αποτελεί κοινωνική οπισθοδρόμηση και πολιτισμική αθλιότητα. Η σύγχρονη αριστερά για να απαντήσει προγραμματικά στο Κοινωνικό Ζήτημα της Ελλάδας δεν έχει κανένα περιθώριο παρά να διαμορφωθεί σε μία σαφώς ΑΝΤΙ-Ολοκληρωτική πολιτική δύναμη που, υπερασπιζόμενη την ριζοσπαστικοποίηση του δημοκρατικού πλουραλισμού, θα πολεμήσει ταυτόχρονα τις δύο μεγάλες πληγές του ελληνικού πολιτικού καθεστώτος (του έθνους μας): την πατρωνία και τον κορπορατισμό, επιδιδόμενη σε έναν ανυπόκριτο ανένδοτο αγώνα εναντίον της διαπλοκής.
Αυτό θα καθιστούσε την σύγχρονη αριστερά μία στρατηγικά δομημένη πολιτική δύναμη στην Ελλάδα και θα την «έβγαζε από την παρένθεση» εντός της οποίας επιδιώκει να την τοποθετήσει το κυρίαρχο πολιτικοεπιχειρηματικό καθεστώς και όσοι ξένοι παράγοντες έχουν επενδύσει τα συμφέροντά τους σε αυτό. Θα μπορούσε, άραγε, ο ΣΥΡΙΖΑ να αποτελέσει την βάση για την συγκρότηση αυτής της ΑΝΤΙ-Ολοκληρωτικής δύναμης για δημοκρατική επανίδρυση του ελληνικού κράτους και θεσμική ανασυγκρότηση παραγωγής και κατανάλωσης; Ναι, στον βαθμό που απαλλαγεί από την αριστερίστικη ή/και νομικίστικη κουλτούρα των τακτικισμών. Ναι, στον βαθμό που ο ελληνικός λαός γυρίσει την πλάτη στον τακτικισμό στην κοινωνία και στο κοινοβούλιο. Ναι, στον βαθμό που πάψουμε όλοι να αντιμετωπίζουμε τον κοινοβουλευτισμό ως μορφή καιροσκοπισμού που χαρακτηρίζεται από παραπλανητική πολιτική συμπεριφορά, η οποία αποσκοπεί απλώς στην χρησιμοποίηση μιας τακτικής, ενός τεχνάσματος, για την εξυπηρέτηση υποχθόνιων συμφερόντων και άδηλων στόχων.
Αν ο ελληνικός κοινοβουλευτισμός καταντήσει απλώς μορφή τακτικισμού - όπως ακριβώς συμβαίνει σήμερα στην χώρα μας - που δύσκολα θα μπορούσες να θεωρήσεις πως αποτελεί τμήμα ενός γενικότερου πολιτικού σχεδιασμού, συναφούς με ένα συγκεκριμένο πολιτικό πρόγραμμα, τότε το πολιτικό καθεστώς βρίσκεται σε κατάσταση εξάτμισης και η κοινωνία σε κατάσταση εξάχνωσης. Το ήδη ρευστοποιημένο κοινοβουλευτικό σώμα στην Ελλάδα μετατρέπεται σε αέριο πολιτικώς, χωρίς καν να βράσει, ενώ η ελληνική κοινωνία από την στερεή κατάσταση αεριοποιείται, χωρίς να προλάβει να μετατραπεί προηγουμένως σε υγρή μορφή, αντιστοιχούσα πολιτικώς στο ρευστό μας κοινοβούλιο!
Κρατήστε αυτή την παρομοίωση και αναλογιστείτε πως με πολιτικό σύστημα σε εξάτμιση και κοινωνία σε εξάχνωση καμία απολύτως ΑΝΤΙ-Ολοκληρωτική στρατηγική δεν θα μπορούσε να ευδοκιμήσει, με την έννοια της συνειδητής υποστήριξής της από τον ελληνικό λαό. Και δίχως μια τέτοια στρατηγική, εξειδικευμένη σε πρόγραμμα αριστερής μεταρρύθμισης, η συντεταγμένη πτώχευση και φτωχοποίηση στην Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αντιστραφεί ως διαδικασία και να υπηρετήσει την ανάγκη για εκδημοκρατισμό και εκβιομηχάνιση. Ένα εξατμισμένο πολιτικό σύστημα είναι βέβαιο ότι θα αναζητεί σωτηρία στον ολοκληρωτισμό και μια εξαχνωμένη κοινωνία θα αναζητεί παρηγοριά στην μία ή στην άλλη μορφή ολοκληρωτισμού. Ας προσέξει, λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ την παγίδα του τακτικισμού. Εάν η ελληνική κοινωνία μέχρι τις εκλογές εγκλωβιστεί σε αυτόν, όχι απλώς δεν θα είναι έτοιμη για αριστερή διακυβέρνηση, αλλά ούτε καν έτοιμη για να υπερασπιστεί τον στοιχειώδη κοινοβουλευτικό πλουραλισμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου