Παρέμβαση στην εκδήλωση του “ΠΡΑΤΤΩ” για την αναθεώρηση του Συντάγματος.

Εξουσία

Του Πέτρου Χασάπη

Χθες το βράδυ έγινε εκδήλωση στη Στοά του Βιβλίου, από την πολιτική κίνηση πολιτών «ΠΡΑΤΤΩ», με θέμα: «Δημοκρατία και Συνταγματική αναθεώρηση». Στην εκδήλωση στην οποία μίλησαν οι καθηγητές του Συνταγματικού Δικαίου Γιώργος Σωτηρέλλης, Διονύσιος Φιλίππου και Ηλίας Νικολόπουλος, είχα κληθεί κι εγώ να κάνω παρέμβαση, ως εκπρόσωπος της κίνησης πολιτών «Πρωτοβουλία για Ριζική Συνταγματική Αλλαγή».

Η παρέμβασή μου είχε ως εξής:

“Η Ελλάδα χρεοκόπησε. Η χρεοκοπία αυτή δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι χρεοκοπία καθολική, τόσο στην οικονομία, όσο και στους θεσμούς. Δεν μπορούμε να λέμε ότι χρεοκόπησε οικονομικά η χώρα, ότι εξαθλιώνεται ο κόσμος, αλλά όμως παρόλα αυτά, έχουμε μια υγιέστατη δημοκρατία. Δεν το μπορούμε. Για να λέμε μάλιστα την αλήθεια, η θεσμική χρεοκοπία προηγήθηκε της οικονομικής και είναι η αιτία της.

Και τώρα τι; Τι πρέπει να γίνει, ώστε να βγει η χώρα μας από αυτή την πολύμορφη κρίση;

Εδώ δυστυχώς υπάρχει ένα αδιέξοδο που αν δεν το ξεπεράσουμε, δεν πρόκειται να κάνουμε τίποτα.

Προκειμένου να βγει η χώρα μας από την κρίση, χρειάζεται την ενεργοποίηση και συμμετοχή όλου του λαού. Η Ελλάδα τώρα, μας χρειάζεται όλους. Τόσο στο οικονομικό γίγνεσθαι όσο όμως και στο πολιτικό γίγνεσθαι. Χωρίς μια τέτοια γενική ενεργοποίηση και συμμετοχή, η Ελλάδα δεν πρόκειται να σταθεί αυτοδύναμα στα πόδια της.

Όμως (και εδώ είναι το αδιέξοδο) το δικό μας πολιτικοοικονομικό σύστημα, όχι μόνο δεν ενεργοποιεί την κοινωνία, αλλά ήταν και εννοεί να παραμένει ελιτίστικο, δηλαδή αυστηρά ολιγαρχικό, κλειστό και αυτονομημένο. Θέλει την κοινωνία στο περιθώριο, σε ένα ιδιόρρυθμο ρόλο ιδιώτευσης. Οδηγούμαστε λοιπόν σε αδιέξοδο. Οι νέες ορμητικές δυνάμεις της κοινωνίας καταπνίγονται και είτε αδρανοποιούνται, είτε παρατηρούμε το φαινόμενο της φυγής στο εξωτερικό, προκειμένου, πέραν της επιβίωσης, να διασώσουν τουλάχιστον την αξιοπρέπειά τους.

Σε ότι αφορά την οικονομική ελίτ, πριν λίγες μέρες δημοσιεύτηκε μια έρευνα της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse, από την οποία προκύπτει ότι το 1% και μόνο κάποιων Ελλήνων κατέχει το 56,1% του συνολικού πλούτου της χώρας!!! Πέρυσι πάλι δημοσιεύτηκε έρευνα της εταιρίας Wealth-X, από την οποία προκύπτει ότι 505 μόνο Έλληνες (που προφανώς ανήκουν στο πιο πάνω 1%) αυξάνουν τον πλούτο τους μέσα στην κρίση, κατά 37 περίπου εκατομμύρια ευρώ (κρατηθείτε παρακαλώ) το 24ωρο!!!

Σε ότι αφορά την πολιτική ελίτ τώρα, ο προηγούμενος πρωθυπουργός ο κ. Παπανδρέου ήταν ο τρίτος κατά σειρά πρωθυπουργός της ίδιας οικογένειας. Ο παππούς του Γεώργιος Παπανδρέου, γεννήθηκε το 1888 και ο εγγονός του κυβέρνησε τη χώρα το 2009. Τρεις αιώνες η ίδια πολιτική οικογένεια. Ούτε μεγάλες αυτοκρατορίες δεν είχαν τόσο μακρόχρονες δυναστείες. Και δεν είναι φυσικά η μόνη πολιτική οικογένεια. Το πολιτικό μας σύστημα ήταν και είναι γεμάτο από πολιτικές οικογένειες. Η πολιτική εξουσία κληρονομείται ως περιουσιακό στοιχείο, από τον πατέρα στο γιό και από το γιό στον εγγονό κ.λ.π. Είναι άραγε αυτό υγιής λειτουργία θεσμών; Είναι αυτό ανοιχτή δημοκρατία;

Έχουμε λοιπόν διαχρονικά, μια υπερσυγκέντρωση πλούτου, δύναμης και εξουσίας, αφενός σε μια μικρή οικονομική ολιγαρχία, βασικά μεταπρατική και εν πολλοίς παρασιτική και κρατικοδίαιτη και αφετέρου σε μια κλειστή οικογενειοκρατική πολιτική ελίτ. Θα ήταν δε αφύσικο (δεν νομίζω να διαφωνεί κάποιος), αν αυτές οι δύο διαχρονικές ελίτ, δεν έβρισκαν μεταξύ τους δίαυλους επικοινωνίας, για τις προϋποθέσεις εκείνες που καθορίζουν το κοινό τους μέλλον.

Αυτή η πολιτικοοικονομική ολιγαρχία δεν θέλει με τίποτα, ούτε να ανοίξει η πολιτική εξουσία στο λαό (μέσω των κατάλληλων θεσμικών αλλαγών), ούτε να μεταφερθεί η οικονομική ανάπτυξη στη βάση της κοινωνίας (μέσω του ανοίγματος των στροφίγγων χρηματοδότησης και άρσης των γραφειοκρατικών εμποδίων). Γιατί; Γιατί απλούστατα, έτσι θα ξεπεταχτούν νέες πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις που αμέσως θα αμφισβητήσουν την κατεστημένη ελίτ και τα συμφέροντά της. Ποιος εξουσιαστής θα το ήθελε αυτό; Όμως η πατρίδα μας, έχει ανάγκη από αυτές τις νέες δυνάμεις και από φρέσκιες ιδέες και όχι από τη φορμόλη του κατεστημένου συστήματος.

Μέσα σε όλα αυτά, ο λαός βιώνει το σύμπτωμα του καναπέ. Γιατί έγινε αυτό; Είναι πολλά τα αίτια. Είναι φυσικά το γενικότερο διεθνές σύμπτωμα, της ταχύτατης απομαζικοποίησης της μέχρι τώρα μαζικής και οργανωμένης κοινωνίας, είναι η άνοδος της παγκοσμιοποίησης και η υποχώρηση του εθνικού κράτους, είναι η κατάρρευση του πολιτικού χάρτη Αριστερά – Δεξιά, είναι η ανάπτυξη του διαδικτύου κ.λ.π. Είναι όμως και κάτι άλλο ειδικά στη δική μας περίπτωση:

Ο ελληνικός λαός, βρέθηκε ξαφνικά να είναι φυλακισμένος μέσα σε τέσσερις τοίχους μιας φυλακής από την οποία τον έχουν πείσει ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση για να ξεφύγει. Αν όμως ένας από αυτούς τους τοίχους καταρρεύσει, τότε ο λαός θα απελευθερωθεί.

Ο ένας τοίχος είναι το τεράστιο δημόσιο χρέος. Ο δεύτερος είναι το ευρώ. Ο τρίτος τοίχος είναι ο κίνδυνος εθνικής περιπέτειας και ενδεχομένως εθνικού ακρωτηριασμού, αν εξεγερθούμε και γκρεμίσουμε έναν από τους δύο προηγούμενους τοίχους (χρέος ή ευρώ). Ο μπαμπούλας της Τουρκίας επισείεται συνεχώς.

Ο τέταρτος τοίχος είναι οι αλλαγές που πρέπει αναγκαστικά να γίνουν. Ο λαός έχει συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορούμε να πάμε έτσι όπως πηγαίναμε. Θα πρέπει επομένως να γίνουν αλλαγές.

ΠΡΟΣΕΞΤΕ όμως τι συμβαίνει με τις αλλαγές. Έρχεται και πάλι έξυπνα η ελίτ της χώρας και στην ουσία (χωρίς βέβαια να το λέει ανοιχτά) λέει στους πολίτες. Ναι πρέπει να γίνουν αλλαγές, αλλά θα αλλάξετε μόνο εσείς, όχι εγώ.

Καθορίζει η ίδια, σε συνεργασία με τους δανειστές τις αλλαγές, τις οποίες τις έχουν περιλάβει σε ένα μνημόνιο και τις ονομάζουν διαρθρωτικές. Απολύσεις, μειώσεις μισθών και συντάξεων, αύξηση της φορολογίας, διάλυση των επαγγελμάτων, δήμευση περιουσιών, κατασχέσεις, περιορισμό ή και κατάργηση πολλών ελευθεριών κ.λ.π. Στην ουσία αυτές οι αλλαγές που κατατείνουν;  Κατατείνουν, στην αύξηση των δημοσίων εσόδων και στη μείωση των δημοσίων δαπανών, για την εξυπηρέτηση του χρέους, αλλά ταυτόχρονα διευκολύνουν την οικονομική ολιγαρχία του 1% για περισσότερα κέρδη.

Με αυτές όμως τις στοχευμένες διαρθρωτικές αλλαγές, που αφορούν μονόπλευρα το λαό και όχι το υπεύθυνο  πολιτικοοικονομικό κατεστημένο, όχι μόνο δεν γκρεμίζεται ο τέταρτος τοίχος και δεν απελευθερώνεται ο λαός, αλλά αντιθέτως εξασφαλίζεται η μόνιμη φυλάκισή του σε μια ιδιότυπη «αποικία χρέους» και η διαρκής εξάρτησή του από τη βούληση της ντόπιας και ξένης ελίτ. Ενώ φυσικά, ο τέταρτος τοίχος των αλλαγών, είναι ο μόνος που μπορεί να γκρεμιστεί εύκολα χωρίς άλλες συνέπειες, απελευθερώνοντας το λαό. Οι αλλαγές πρέπει να γίνουν, αλλά να γίνουν και προς τις δύο κατευθύνσεις (λαού και ελίτ), διαφορετικά δεν κάνουμε τίποτα.

Θα γκρεμιστεί ή όχι αυτός ο τέταρτος τοίχος, μέσω της αναθεώρησης του Συντάγματος;

Ίσως πολλοί να μην το έχετε συνειδητοποιήσει, αλλά το ισχύον Σύνταγμα δεν έχει καμία σχέση με το λαό. Δεν συμμετείχε ο λαός στη διαμόρφωσή του, ούτε φυσικά συμμετέχει στις αναθεωρήσεις του. Με λίγα λόγια, το Σύνταγμα της Ελλάδας, είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του πολιτικού προσωπικού και όχι του λαού. Επομένως και πάλι αυτό θα αλλάξει (όταν αλλάξει), στο μέτρο και προς την κατεύθυνση που θα εξυπηρετεί την πολιτικοοικονομική ελίτ. Ας μην τρέφουμε λοιπόν αυταπάτες….

Εμείς, ως Πρωτοβουλία, έχουμε ξεκάθαρη πρόταση. Όχι αναθεώρηση του Συντάγματος από το πολιτικό προσωπικό. Πλήρης αλλαγή του Συντάγματος με τη δημιουργία Νέου, από τον ίδιο το λαό με Λαϊκή Συντακτική Εθνοσυνέλευση. Μόνο έτσι θα υπάρξει ενεργοποίηση της αποθαρρυμένης λαϊκής βάσης, ένα νέο ξεκίνημα και ένα νέο όραμα.

Αφού όμως, άσχετα με το τι προτείνουμε εμείς ή με το τι θέλει ο λαός, το πολιτικό προσωπικό θα προχωρήσει (όταν το κάνει) μόνο σε αναθεώρηση του ισχύοντος Συντάγματος, ας δούμε τι είδους αλλαγές μπορούν και πρέπει να γίνουν, ακόμα και μέσω της αναθεώρησης, με ένα ποσοτικό παράδειγμα, αποφεύγοντας τις λεπτομέρειες:

Υποθέτουμε λοιπόν πως η δημοκρατία είναι εκείνο το πολίτευμα που παίρνει τη συνολική ποσότητα πολιτικής εξουσίας που υπάρχει σε ένα κράτος και τη διαιρεί σε τόσα ίσα μερίδια, όσοι είναι και οι πολίτες, δίνοντας από ένα ίσο μερίδιο στον καθένα. Με αυτό το μερίδιο εξουσίας, ο κάθε πολίτης συμμετέχει ο ίδιος προσωπικά στην πολιτική αγορά, δηλαδή στο πολιτικό γίγνεσθαι.

Τι γίνεται όμως σήμερα;

Κάθε τέσσερα χρόνια, ο πολίτης πηγαίνει στην κάλπη και καταθέτει το σύνολο του μεριδίου της πολιτικής εξουσίας που έχει στα χέρια του σε έναν αντιπρόσωπο, στον οποίο ταυτόχρονα δίνει (κατά το ισχύον Σύνταγμα), την εξουσιοδότηση, να κάνει χρήση αυτής της εξουσίας κατά συνείδηση.

Για όλο όμως το υπόλοιπο χρονικό διάστημα, μέχρι τις επόμενες εκλογές, ο πολίτης μένει πολιτικά «γυμνός», χωρίς καμία εξουσία στα χέρια του, ανήμπορος να αντιδράσει, σε ό,τι και αν κάνει και ό,τι και αν αποφασίζει η πολιτική ελίτ. Αυτό θα πρέπει να αλλάξει.

Πρέπει, οι αλλαγές που θα γίνουν στο Σύνταγμα μέσω της ανεθεώρησης, να αφαιρούν ένα τμήμα από το σύνολο του μεριδίου της εξουσίας που σήμερα ο πολίτης καταθέτει στον αντιπρόσωπό του και το οποίο τμήμα θα επιστραφεί στον πολίτη. Ο πολίτης δεν πρέπει να καταθέτει όλο το μερίδιο της εξουσίας του στην κάλπη, αλλά να διατηρεί ένα μέρος της μόνιμα στα χέρια του, ώστε καθ’ όλη τη διάρκεια της τετραετίας να έχει θεσμικές δυνατότητες παρέμβασης στα πολιτικά πράγματα και όχι να κάθεται ανήμπορος στον καναπέ.

Ενδεικτικά, τέτοιες αλλαγές μπορούν να είναι:

1. Εκλογή ΠτΔ από τον πολίτη και όχι τον πολιτικό
2. Δημοψηφίσματα (γενικά και τοπικά) με πρωτοβουλία των πολιτών.
3. Προτάσεις νόμων με πρωτοβουλία των πολιτών.
4. Αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας για συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων.
5. Αναθεώρηση του Συντάγματος με πρωτοβουλία των πολιτών.
6. Εκλογή ξεχωριστά της κυβέρνησης και ξεχωριστά της Βουλής, από τους πολίτες.
7. Συνταγματικό Δικαστήριο.
8. Δημοκρατική οργάνωση των κομμάτων.
9. Δικαίωμα ανάκλησης του αντιπροσώπου από τους πολίτες.
10. Εκλογή διαφορετικά του Δημάρχου κ.λ.π. και διαφορετικά των συμβούλων. Θέσπιση τοπικών συνελεύσεων.
11. Απλή αναλογική
12.  Αδειοδότηση και κοινωνικός έλεγχος στα ΜΜΕ.
13. Δίκαιο φορολογικό σύστημα εσόδων – εξόδων, που θα αναδιανέμει τον πλούτο κ.λ.π..

Σε κάθε περίπτωση φίλοι μου, έτσι όπως πάμε, δεν πάμε πουθενά. Όχι μόνο δεν προχωράμε με ένα καινούργιο όραμα, αλλά ούτε κάν να βγούμε από την κρίση για το υπόλοιπο αυτού το αιώνα δεν θα καταφέρουμε. Έτσι θα σερνόμαστε.

Ο 21ος αιώνας ξεκίνησε πολύ άσχημα για την Ελλάδα.

Μπορούμε όμως να κάνουμε αυτόν τον αιώνα, τον δεύτερο Χρυσό Αιώνα της ελληνικής ιστορίας.

Μπορούμε να μπούμε ξανά στην πρωτοπορία της παγκόσμιας ιστορίας, φτάνει να το θελήσουμε.

Η απόφαση ανήκει στον καθένας μας”.