Δεξιά πολιτική, κατάρρευση της μεσαίας τάξης,
χατήρια στους επιχειρηματίες και ταφόπλακα στο σοσιαλιστικό κόμμα: Αυτά είναι τα
κοινά σημεία μεταξύ Ολάντ και Παπανδρέου που περιγράφει γαλλίδα δημοσιογράφος σε
άρθρο με τίτλο «Προεδρία Ολάντ: ένα ελληνικό σενάριο».
Γράφει η Amélie Poinssot:
Πολλοί ανασχηματισμοί, πολιτική λιτότητας παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις, κατάρρευση του σοσιαλιστικού κόμματος: το σενάριο είναι ήδη γνωστό, συνέβη στην Αθήνα πριν από 5 χρόνια. Κατέληξε σε ένα βάραθρο περικοπών, 28% ανεργία και ένα σοσιαλιστικό κόμμα που παίρνει 8% στις εκλογές, χέρι με χέρι με την συντηρητική Δεξιά στην κυβέρνηση.
Βρισκόμουν ένα βράδυ του Ιανουαρίου 2011, σε μια ταβέρνα στην Αθήνα. Ηταν περίπου 1,5 χρόνο πριν από την προεδρική εκλογή της Γαλλίας, και ενώ ο Ντομινίκ Στρος Καν ήταν ακόμη φαβορί για την προεδρία. Ο Στρος Καν ήταν γνωστός στην Ελλάδα: ως επικεφαλής του ΔΝΤ αποτελεί μέρος της Τρόικα η οποία επέβαλε στη χώρα ένα αυστηρό πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής με αντάλλαγμα ένα σύνολο δανείων (Μνημόνιο του Μαίου 2010).
Λένε ότι ο Στρος Καν είναι φίλος του Παπανδρέου. Οι συζητήσεις πάνε κι έρχονται για το αν τυχόν εκλογή του στην προεδρία της Γαλλίας θα είναι καλό νέο για την Ελλάδα. Ενας φίλος στο τραπέζι της ταβέρνας με προειδοποιεί: «Οι γάλλοι σοσιαλιστές θα πάρουν την εξουσία στη Γαλλία και θα κάνουν ακριβώς τα ίδια πράγματα που έκανε το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα. Είναι πιο εύκολο να περάσεις τέτοια μέτρα με μια σοσιαλιστική κυβέρνηση παρά με μια δεξιά...».
Του είπα ότι υπερβάλλει αλλά κατά βάθος ήξερα ότι έχει δίκιο.
Συχνά ξανασκέφτηκα αυτή την προειδοποίηση, η οποία αποδεικνύεται σήμερα τόσο αληθινή. Σήμερα ζω αυτή την απόλυτη «δεξιοποίηση» της σοσιαλιστικής κυβέρνησης. Σαν μια ταινία που την έχει κάποιος ξαναδεί, σημειώνει μέρα με τη μέρα τις ομοιότητες των δύο κυβερνήσεων. Βάλαμε στη Γαλλία έναν τραπεζίτη στο υπουργείο Οικονομίας; Τον Νοέμβριο του 2011, στην Ελλάδα, ένας πρώην τραπεζίτης της Τράπεζας της Ελλάδος γίνεται πρωθυπουργός αμέσως μετά την πτώση Παπανδρέου, ο Λουκάς Παπαδήμος. Και αργότερα, ένας φιλελεύθερος οικονομολόγος, διευθυντής του think tank των Ελλήνων βιομηχάνων, ο οποίος ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών και ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα, ο Γιάννης Στουρνάρας.
Η οικονομική πολιτική της νέας Γαλλικής κυβέρνησης ακούγεται στον ίδιο ήχο: περικοπές στις δημόσιες επενδύσεις, δώρα στους επιχειρηματίες, φορολογικοί παραλογισμοί, οπισθοχώρηση στα κοινωνικά δικαιώματα. Γύρω μου, η πραγματική φιλελεύθερη κατεύθυνση της κυβέρνησης Ολάντ σοκάρει, απογοητεύει και απελπίζει.
Αλλά δεν με εκπλήσσει, τα ίδια έκανε ο Παπανδρέου. Σίγουρα η χώρα βρισκόταν σε μια πιο κρίσιμη κατάσταση αφού το δημόσιο χρέος την είχε διώξει από τις αγορές και δεν μπορούσε να δανειστεί. Αλλά η κυβέρνηση Παπανδρέου, αντίθετα με τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, έκοψε αμέσως τις δημόσιες δαπάνες, έκοψε μισθούς και συντάξεις, πάγωσε τις απολύσεις, μείωσε τα κονδύλια για την Υγεία, αύξησε τους φόρους που αφορούν τη μεσαία τάξη, χωρίς να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή και την διαφυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό. Ανοιξε επίσης το δρόμο για ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και απελευθέρωσης της αγοράς, όπως η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων.
Στη συνέχεια η κυβέρνηση Παπαδήμου («ο τεχνοκράτης») μεταμόρφωσε την αγορά εργασίας: μείωσε τον κατώτατο μισθό, απελευθέρωσε τα κλειστά επαγγέλματα, διευκόλυνε τις απολύσεις στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα. Αυτό ήταν το δεύτερο Μνημόνιο που ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2012.
Με την άφιξη της κυβέρνησης Σαμαρά στην εξουσία (συνασπισμός ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) συνεχίζεται η κοινωνική κατάρρευση, η μείωση του δημόσιου τομέα και η φορολογική πίεση στη μεσαία τάξη.
Την ίδια στιγμή που ψηφίζονταν αυτοί οι νόμοι το ελληνικό ΑΕΠ κατέρρεε κατά 25% και η ανεργία αυξανόταν κατά 28%. Αλλά οι ευρωπαίοι εταίροι δείχνουν ικανοποιημένοι, όπως και οι αγορές. Και 4 χρόνια μετά την κάθοδο της Ελλάδας στον κατήφορο, την περασμένη Ανοιξη, η Ελλάδα μπόρεσε να επιστρέψει στις αγορές και να δανειστεί.
Για το ΠΑΣΟΚ αυτή η πολιτική ήταν μοιραία. Πολύ γρήγορα σχηματίστηκε ένα μέτωπο, τα μέλη εγκαταλείπουν το κόμμα, οι ψηφοφόροι αποχωρούν. Το έγραφα και τον Ιούνιο του 2011. Η ελληνική Βουλή έπρεπε να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης σε μια νέα κυβέρνηση Παπανδρέου, ο οποίος είχε κάνει μόλις ανασχηματισμό διώχνοντας π.χ. μια υπουργό-ορόσημο της αριστερής πτέρυγας του ΠΑΣΟΚ, την Λούκα Κατσέλη. Παράλληλα, περίπου 30 βουλευτές σχηματίζουν μέτωπο και απειλούν να μην δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στη νέα κυβέρνηση. Αλλά τη στιγμή της ψηφοφορίας οι γλώσσες δένονται, η κομματική πειθαρχία υπερισχύει και η κυβέρνηση παίρνει ψήφο εμπιστοσύνης με 5 ψήφους διαφορά.
Ο εκβιασμός του Γιώργου Παπανδρέου λειτούργησε. «Αν πέσει η κυβέρνηση, θα χρεοκοπήσει η χώρα και θα φύγει από την ευρωζώνη» έλεγε.
Λίγους μήνες αργότερα ακολουθούν διαγραφές, όπως της Λούκας Κατσέλη και του Οδυσσέα Βουδούρη, οι οποίοι στη συνέχεια προσέγγισαν την ριζοσπαστική αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ.
Τον Φεβρουάριο του 2012 το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στο 15% στις δημοσκοπήσεις. Η κατάρρευση είναι ιστορική και το κόμμα δεν θα επανέλθει ποτέ, ενώ στο παρελθόν έπαιρνε 40% στις εκλογές. Η εκλογική αιμορραγία επιβεβαιώνεται στις κάλπες του 2012 όπου παίρνει 12% ενώ ο κατήφορος συνεχίζεται με το 8% στις ευρωεκλογές του 2014. Το ΠΑΣΟΚ, αυτό το μαζικό κόμμα που εκπροσωπούσε την λαϊκή ψήφο και αποτελούσε την καρδιά του μετα-δικτατορικού πολιτικού συστήματος, δεν ήταν πλέον ζωντανό. Ακόμη και στις δημοτικές εκλογές εξελέγησαν εικονοκλάστες και προσωπικότητες ανεξάρτητες, μακριά από το ΠΑΣΟΚ.
Σήμερα η Ελλάδα δεν έχει βρει ακόμη το δρόμο για την ανάπτυξη παρά τους τελευταίους δείκτες της οικονομίας που δείχνουν ότι ο κατήφορος σταματάει, επιτέλους, μετά από 6 χρόνια συνεχούς λιτότητας. Το ΠΑΣΟΚ συγκυβερνάει τη χώρα με την συντηρητική Δεξιά ΝΔ. Κάθε νόμος ψηφίζεται με ισχνή πλειοψηφία αφού και τα δύο κόμματα μαζί διαθέτουν 154 έδρες σε σύνολο 300. Ενα μέρος του εκλογικού σώματος, εντελώς απογοητευμένο, στρέφεται στο νεοναζιστικό κόμμα Χρυσή Αυγή, το οποίο δεν υπήρχε πολιτικά πριν από 3 χρόνια.
Κάθε ομοιότητα με την γαλλική περίπτωση ή με υπαρκτά πρόσωπα δεν είναι προϊόν σύμπτωσης».
Γράφει η Amélie Poinssot:
Πολλοί ανασχηματισμοί, πολιτική λιτότητας παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις, κατάρρευση του σοσιαλιστικού κόμματος: το σενάριο είναι ήδη γνωστό, συνέβη στην Αθήνα πριν από 5 χρόνια. Κατέληξε σε ένα βάραθρο περικοπών, 28% ανεργία και ένα σοσιαλιστικό κόμμα που παίρνει 8% στις εκλογές, χέρι με χέρι με την συντηρητική Δεξιά στην κυβέρνηση.
Βρισκόμουν ένα βράδυ του Ιανουαρίου 2011, σε μια ταβέρνα στην Αθήνα. Ηταν περίπου 1,5 χρόνο πριν από την προεδρική εκλογή της Γαλλίας, και ενώ ο Ντομινίκ Στρος Καν ήταν ακόμη φαβορί για την προεδρία. Ο Στρος Καν ήταν γνωστός στην Ελλάδα: ως επικεφαλής του ΔΝΤ αποτελεί μέρος της Τρόικα η οποία επέβαλε στη χώρα ένα αυστηρό πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής με αντάλλαγμα ένα σύνολο δανείων (Μνημόνιο του Μαίου 2010).
Λένε ότι ο Στρος Καν είναι φίλος του Παπανδρέου. Οι συζητήσεις πάνε κι έρχονται για το αν τυχόν εκλογή του στην προεδρία της Γαλλίας θα είναι καλό νέο για την Ελλάδα. Ενας φίλος στο τραπέζι της ταβέρνας με προειδοποιεί: «Οι γάλλοι σοσιαλιστές θα πάρουν την εξουσία στη Γαλλία και θα κάνουν ακριβώς τα ίδια πράγματα που έκανε το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα. Είναι πιο εύκολο να περάσεις τέτοια μέτρα με μια σοσιαλιστική κυβέρνηση παρά με μια δεξιά...».
Του είπα ότι υπερβάλλει αλλά κατά βάθος ήξερα ότι έχει δίκιο.
Συχνά ξανασκέφτηκα αυτή την προειδοποίηση, η οποία αποδεικνύεται σήμερα τόσο αληθινή. Σήμερα ζω αυτή την απόλυτη «δεξιοποίηση» της σοσιαλιστικής κυβέρνησης. Σαν μια ταινία που την έχει κάποιος ξαναδεί, σημειώνει μέρα με τη μέρα τις ομοιότητες των δύο κυβερνήσεων. Βάλαμε στη Γαλλία έναν τραπεζίτη στο υπουργείο Οικονομίας; Τον Νοέμβριο του 2011, στην Ελλάδα, ένας πρώην τραπεζίτης της Τράπεζας της Ελλάδος γίνεται πρωθυπουργός αμέσως μετά την πτώση Παπανδρέου, ο Λουκάς Παπαδήμος. Και αργότερα, ένας φιλελεύθερος οικονομολόγος, διευθυντής του think tank των Ελλήνων βιομηχάνων, ο οποίος ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών και ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα, ο Γιάννης Στουρνάρας.
Η οικονομική πολιτική της νέας Γαλλικής κυβέρνησης ακούγεται στον ίδιο ήχο: περικοπές στις δημόσιες επενδύσεις, δώρα στους επιχειρηματίες, φορολογικοί παραλογισμοί, οπισθοχώρηση στα κοινωνικά δικαιώματα. Γύρω μου, η πραγματική φιλελεύθερη κατεύθυνση της κυβέρνησης Ολάντ σοκάρει, απογοητεύει και απελπίζει.
Αλλά δεν με εκπλήσσει, τα ίδια έκανε ο Παπανδρέου. Σίγουρα η χώρα βρισκόταν σε μια πιο κρίσιμη κατάσταση αφού το δημόσιο χρέος την είχε διώξει από τις αγορές και δεν μπορούσε να δανειστεί. Αλλά η κυβέρνηση Παπανδρέου, αντίθετα με τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, έκοψε αμέσως τις δημόσιες δαπάνες, έκοψε μισθούς και συντάξεις, πάγωσε τις απολύσεις, μείωσε τα κονδύλια για την Υγεία, αύξησε τους φόρους που αφορούν τη μεσαία τάξη, χωρίς να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή και την διαφυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό. Ανοιξε επίσης το δρόμο για ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και απελευθέρωσης της αγοράς, όπως η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων.
Στη συνέχεια η κυβέρνηση Παπαδήμου («ο τεχνοκράτης») μεταμόρφωσε την αγορά εργασίας: μείωσε τον κατώτατο μισθό, απελευθέρωσε τα κλειστά επαγγέλματα, διευκόλυνε τις απολύσεις στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα. Αυτό ήταν το δεύτερο Μνημόνιο που ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2012.
Με την άφιξη της κυβέρνησης Σαμαρά στην εξουσία (συνασπισμός ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) συνεχίζεται η κοινωνική κατάρρευση, η μείωση του δημόσιου τομέα και η φορολογική πίεση στη μεσαία τάξη.
Την ίδια στιγμή που ψηφίζονταν αυτοί οι νόμοι το ελληνικό ΑΕΠ κατέρρεε κατά 25% και η ανεργία αυξανόταν κατά 28%. Αλλά οι ευρωπαίοι εταίροι δείχνουν ικανοποιημένοι, όπως και οι αγορές. Και 4 χρόνια μετά την κάθοδο της Ελλάδας στον κατήφορο, την περασμένη Ανοιξη, η Ελλάδα μπόρεσε να επιστρέψει στις αγορές και να δανειστεί.
Για το ΠΑΣΟΚ αυτή η πολιτική ήταν μοιραία. Πολύ γρήγορα σχηματίστηκε ένα μέτωπο, τα μέλη εγκαταλείπουν το κόμμα, οι ψηφοφόροι αποχωρούν. Το έγραφα και τον Ιούνιο του 2011. Η ελληνική Βουλή έπρεπε να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης σε μια νέα κυβέρνηση Παπανδρέου, ο οποίος είχε κάνει μόλις ανασχηματισμό διώχνοντας π.χ. μια υπουργό-ορόσημο της αριστερής πτέρυγας του ΠΑΣΟΚ, την Λούκα Κατσέλη. Παράλληλα, περίπου 30 βουλευτές σχηματίζουν μέτωπο και απειλούν να μην δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στη νέα κυβέρνηση. Αλλά τη στιγμή της ψηφοφορίας οι γλώσσες δένονται, η κομματική πειθαρχία υπερισχύει και η κυβέρνηση παίρνει ψήφο εμπιστοσύνης με 5 ψήφους διαφορά.
Ο εκβιασμός του Γιώργου Παπανδρέου λειτούργησε. «Αν πέσει η κυβέρνηση, θα χρεοκοπήσει η χώρα και θα φύγει από την ευρωζώνη» έλεγε.
Λίγους μήνες αργότερα ακολουθούν διαγραφές, όπως της Λούκας Κατσέλη και του Οδυσσέα Βουδούρη, οι οποίοι στη συνέχεια προσέγγισαν την ριζοσπαστική αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ.
Τον Φεβρουάριο του 2012 το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στο 15% στις δημοσκοπήσεις. Η κατάρρευση είναι ιστορική και το κόμμα δεν θα επανέλθει ποτέ, ενώ στο παρελθόν έπαιρνε 40% στις εκλογές. Η εκλογική αιμορραγία επιβεβαιώνεται στις κάλπες του 2012 όπου παίρνει 12% ενώ ο κατήφορος συνεχίζεται με το 8% στις ευρωεκλογές του 2014. Το ΠΑΣΟΚ, αυτό το μαζικό κόμμα που εκπροσωπούσε την λαϊκή ψήφο και αποτελούσε την καρδιά του μετα-δικτατορικού πολιτικού συστήματος, δεν ήταν πλέον ζωντανό. Ακόμη και στις δημοτικές εκλογές εξελέγησαν εικονοκλάστες και προσωπικότητες ανεξάρτητες, μακριά από το ΠΑΣΟΚ.
Σήμερα η Ελλάδα δεν έχει βρει ακόμη το δρόμο για την ανάπτυξη παρά τους τελευταίους δείκτες της οικονομίας που δείχνουν ότι ο κατήφορος σταματάει, επιτέλους, μετά από 6 χρόνια συνεχούς λιτότητας. Το ΠΑΣΟΚ συγκυβερνάει τη χώρα με την συντηρητική Δεξιά ΝΔ. Κάθε νόμος ψηφίζεται με ισχνή πλειοψηφία αφού και τα δύο κόμματα μαζί διαθέτουν 154 έδρες σε σύνολο 300. Ενα μέρος του εκλογικού σώματος, εντελώς απογοητευμένο, στρέφεται στο νεοναζιστικό κόμμα Χρυσή Αυγή, το οποίο δεν υπήρχε πολιτικά πριν από 3 χρόνια.
Κάθε ομοιότητα με την γαλλική περίπτωση ή με υπαρκτά πρόσωπα δεν είναι προϊόν σύμπτωσης».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου