Μια οικονομική εφημερίδα έγραψε πως η τρόικα (κουαρτέτο πρέπει να τη λέμε πλέον) απαιτεί τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας από το 2021, ώστε το 2030 να φτάσουν τα 69 χρόνια και το 2060 τα 72 χρόνια. Δεν μας εκπλήσσει καθόλου, ούτε θεωρούμε το δημοσίευμα υπερβολικό. Θυμίζουμε ότι πριν τη συμφωνία της 13ης Ιούλη, πριν ακόμα και από το δημοψήφισμα, στην πρόταση που έκανε η ελληνική πλευρά στους δανειστές έμπαινε ως στόχος για τη δεύτερη φάση του ασφαλιστικού η επίτευξη «μακρύτερων εργασιακών βίων». Αυτό σημαίνει να πάνε τα όρια ηλικίας και πάνω από τα 67 που ισχύουν σήμερα.
Εγραφε, επί λέξει, η κυβερνητική πρόταση: «Για να συμπληρωθεί το πακέτο, οι αρχές θα περάσουν στη δεύτερη φάση περαιτέρω νομοθετικές μεταρρυθμίσεις με στόχο να εγκαθιδρύσουν τον Οκτώβρη του 2015 έναν στενότερο δεσμό μεταξύ των εισφορών και των παροχών στο πλαίσιο της τριμερούς χρηματοδότησης και της ενοποίησης των ξεχωριστών ταμείων (…) θα υπάρχει ένας καθαρός δεσμός ανάμεσα στις εισφορές και τις απονομές, έτσι που να ενθαρρύνεται η δηλωμένη εργασία και μακρύτεροι εργασιακοί βίοι».
Επαναλαμβάνουμε, δεν πρόκειται για πρόταση της Δρακουλέσκου, αλλά για πρόταση της κυβέρνησης, που περιλαμβανόταν στο κείμενο των 11 σελίδων, που στάλθηκε στους δανειστές στις 22 Ιούνη, υπογεγραμμένο μάλιστα από τον ίδιο τον Τσίπρα.
Η συνεχής αύξηση των ορίων ηλικίας αποτελεί ένα στόχο που έρχεται από το παρελθόν (από τη δεκαετία του ‘90 ήδη) και υλοποιείται μέσα από συνεχείς αντιασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις. Η τελευταία γενική αντιασφαλιστική μεταρρύθμιση (γιατί ακολούθησαν και άλλες, που αφορούσαν κυρίως περικοπές συντάξεων) είναι ο περιβόητος νόμος Λοβέρδου (Ν. 3863/2010). Στην παράγραφο 3 του άρθρου 11 αυτού του νόμου διαβάζουμε:
«Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και του Δημοσίου, ανεξαρτήτως χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση, τα οποία προβλέπονται στο άρθρο 10 του παρόντος νόμου και σε καταστατικές ή γενικές διατάξεις νόμων, ανακαθορίζονται κατά τη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής του πληθυσμού της χώρας, με σημείο αναφοράς την ηλικία των 65 ετών. Η ισχύς της παραγράφου αυτής αρχίζει από 1.1.2021 και κατά την πρώτη εφαρμογή της, λαμβάνεται υπόψη η μεταβολή της δεκαετίας 2010 έως και 2020. Από 1.1.2024 τα ανωτέρω όρια ανακαθορίζονται ανα τριετία. Η αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, γίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, που εκδίδεται κατά το τελευταίο έτος κάθε περιόδου με βάση τους σχετικούς δείκτες που προσδιορίζονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή και την Eurostat και αφορούν στην επόμενη περίοδο».
Βέβαια, η ηλικία των 65 ετών ως σημείο αναφοράς έχει ήδη πεταχτεί στα σκουπίδια. Απομένει η τυπική επικύρωση, με την ψήφιση των διατάξεων για τη βαθμιαία κατάργηση της πρόωρης συνταξιοδότησης, τις οποίες έχει ήδη έτοιμες η κυβέρνηση, τις περιέλαβε στο προσχέδιο του πρώτου προαπαιτούμενου νόμου για το Μνημόνιο-3 και μετά τις απέσυρε για να τις επεξεργαστεί καλύτερα νομοτεχνικά. Η σχετική διάταξη έχει ως εξής:
«Από 01.01.2023 τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος για κάθε κατηγορία ασφαλισμένων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το Δημόσιο και την Τράπεζα της Ελλάδος είναι το 62ο έτος της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης ή 12.000 ημέρες ασφάλισης και το 67ο έτος της ηλικίας με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης».
Δεν περιμένουν, δηλαδή, να φτάσει το 2021 και να δουν ποιο θα είναι το προσδόκιμο επιβίωσης που θα υπολογίσει η ΕΛΣΤΑΤ, αλλά σπεύδουν από τώρα να ανεβάσουν στα 67 το όριο ηλικίας για σύνταξη γήρατος. Για να πάρεις σύνταξη στα 62 θα πρέπει να έχεις 40 πλήρη έτη ασφάλισης (12.000 ένσημα)! Ας σκεφτούμε πόσοι εργάτες και εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα μπορούν να πιάσουν αυτό το στόχο, ειδικά με την ανεργία των μνημονιακών χρόνων, που θα μείνει σ’ αυτά τα εφιαλτικά επίπεδα για πολλά χρόνια ακόμη.
Μήπως, όμως, θα έχουμε αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης με τις συνθήκες διαβίωσης και περίθαλψης που αντιμετωπίζουν ευρύτατα τμήματα του ελληνικού λαού τα τελευταία χρόνια, ώστε να στηριχτούν σ’ αυτό το δείκτη για τη διαμόρφωση των ορίων ηλικίας για συνταξιοδότηση; Πιστεύει κανείς ότι αν πέσει το προσδόκιμο επιβίωσης, θα σπεύσουν να μειώσουν ανάλογα και τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση;
Αυτό που έκαναν το 2010, συνδέοντας τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο επιβίωσης, ήταν να θεσμοθετήσουν για πρώτη φορά στο ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα τη λογική του καθεστώτος γαλέρας: θα δουλεύεις μέχρι να «ψοφήσεις». Οσο αυξάνεται ο μέσος όρος ζωής των ανθρώπων τόσο θα αυξάνεται ο απαραίτητος εργασιακός βίος. Το «προνόμιο» του να ζήσεις περισσότερα χρόνια ως συνταξιούχος δεν ισχύει. Ο εργάτης δεν αντιμετωπίζεται ως ο παραγωγός του κοινωνικού πλούτου, που δικαιούται να απολαύσει τα επιτεύγματα της επιστήμης (η οποία υπάρχει και δημιουργεί χάρη στον πλούτο που αυτός παράγει), αλλά σαν μια ζωντανή μηχανή παραγωγής υπεραξίας, που πρέπει να την ξεζουμίζει το κεφάλαιο όσο περισσότερο μπορεί.
Βέβαια, σε συνθήκες κρίσης και υψηλής ανεργίας, αυτή η αρχή μετατρέπεται σε οξύμωρο. Διότι κανένας καπιταλιστής δεν κρατάει στη δουλειά ηλικιωμένους εργάτες. Τους ξεφορτώνεται, αντικαθιστώντας τους με νέους που του «κοστίζουν» λιγότερο. Γι’ αυτό φροντίζουν να κάνουν ολοένα και φθηνότερη για τους καπιταλιστές την απόλυση, ενώ παράλληλα θεσπίζουν καθεστώς χαμηλότερων μισθών για τους νέους εργάτες.
Ο εργάτης, όμως, εκτός από παραγωγός υπεραξίας, είναι και ασφαλισμένος. Μπορεί στα τελευταία χρόνια του εργασιακού του βίου να βρίσκει ολοένα και πιο δύσκολα δουλειά, όμως δε θα του επιτρέψουν να βγει γρηγορότερα στη σύνταξη, για να μπορέσει να έχει ένα εισόδημα, διότι αυτό κοστίζει στα ασφαλιστικά ταμεία, που αυτοί οι ίδιοι (και όχι οι εργάτες) έχουν φροντίσει να καταληστεύσουν και συνεχίζουν να καταληστεύουν.
Πρόκειται για ένα φαύλο κύκλο. Οι αστοί διαχειρίζονται αυτό το φαύλο κύκλο με τα κλασικά εργαλεία που αποτελούν γι’ αυτούς μονόδρομο: μείωση συντάξεων και αύξηση ορίων ηλικίας. Οι εργάτες δεν υπάρχει περίπτωση να βρουν οποιοδήποτε μοντέλο διαχείρισης αυτού του φαύλου κύκλου που να εξυπηρετεί έστω και στο ελάχιστο τα δικά τους συμφέροντα. Πρέπει να σπάσουν το φαύλο κύκλο. Κι αυτό δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο αν συσπειρωθούν γύρω από το ταξικό αίτημα: πλήρης ασφάλιση για όλους και πλήρης χρηματοδότησή της από τους καπιταλιστές και το κράτος τους.
Βρισκόμαστε ήδη αντιμέτωποι με μια νέα σαρωτική αντιασφαλιστική επίθεση. Χρονικά περιθώρια δεν υπάρχουν. Μέχρι τον Οκτώβρη ο νέος αντιασφαλιστικός νόμος πρέπει να έχει ψηφιστεί. Το δίλημμα ξαναμπαίνει μπροστά στην εργατική τάξη: θα κινηθεί ταξικά ενάντια στο καθεστώς γαλέρας ή θα ηττηθεί για μια ακόμη φορά;
ΚΟΝΤΡΑ: ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ (ΣΑΒΒΑΤΟ 1/8/2015)
Εγραφε, επί λέξει, η κυβερνητική πρόταση: «Για να συμπληρωθεί το πακέτο, οι αρχές θα περάσουν στη δεύτερη φάση περαιτέρω νομοθετικές μεταρρυθμίσεις με στόχο να εγκαθιδρύσουν τον Οκτώβρη του 2015 έναν στενότερο δεσμό μεταξύ των εισφορών και των παροχών στο πλαίσιο της τριμερούς χρηματοδότησης και της ενοποίησης των ξεχωριστών ταμείων (…) θα υπάρχει ένας καθαρός δεσμός ανάμεσα στις εισφορές και τις απονομές, έτσι που να ενθαρρύνεται η δηλωμένη εργασία και μακρύτεροι εργασιακοί βίοι».
Επαναλαμβάνουμε, δεν πρόκειται για πρόταση της Δρακουλέσκου, αλλά για πρόταση της κυβέρνησης, που περιλαμβανόταν στο κείμενο των 11 σελίδων, που στάλθηκε στους δανειστές στις 22 Ιούνη, υπογεγραμμένο μάλιστα από τον ίδιο τον Τσίπρα.
Η συνεχής αύξηση των ορίων ηλικίας αποτελεί ένα στόχο που έρχεται από το παρελθόν (από τη δεκαετία του ‘90 ήδη) και υλοποιείται μέσα από συνεχείς αντιασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις. Η τελευταία γενική αντιασφαλιστική μεταρρύθμιση (γιατί ακολούθησαν και άλλες, που αφορούσαν κυρίως περικοπές συντάξεων) είναι ο περιβόητος νόμος Λοβέρδου (Ν. 3863/2010). Στην παράγραφο 3 του άρθρου 11 αυτού του νόμου διαβάζουμε:
«Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και του Δημοσίου, ανεξαρτήτως χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση, τα οποία προβλέπονται στο άρθρο 10 του παρόντος νόμου και σε καταστατικές ή γενικές διατάξεις νόμων, ανακαθορίζονται κατά τη μεταβολή του προσδόκιμου ζωής του πληθυσμού της χώρας, με σημείο αναφοράς την ηλικία των 65 ετών. Η ισχύς της παραγράφου αυτής αρχίζει από 1.1.2021 και κατά την πρώτη εφαρμογή της, λαμβάνεται υπόψη η μεταβολή της δεκαετίας 2010 έως και 2020. Από 1.1.2024 τα ανωτέρω όρια ανακαθορίζονται ανα τριετία. Η αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, γίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, που εκδίδεται κατά το τελευταίο έτος κάθε περιόδου με βάση τους σχετικούς δείκτες που προσδιορίζονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή και την Eurostat και αφορούν στην επόμενη περίοδο».
Βέβαια, η ηλικία των 65 ετών ως σημείο αναφοράς έχει ήδη πεταχτεί στα σκουπίδια. Απομένει η τυπική επικύρωση, με την ψήφιση των διατάξεων για τη βαθμιαία κατάργηση της πρόωρης συνταξιοδότησης, τις οποίες έχει ήδη έτοιμες η κυβέρνηση, τις περιέλαβε στο προσχέδιο του πρώτου προαπαιτούμενου νόμου για το Μνημόνιο-3 και μετά τις απέσυρε για να τις επεξεργαστεί καλύτερα νομοτεχνικά. Η σχετική διάταξη έχει ως εξής:
«Από 01.01.2023 τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος για κάθε κατηγορία ασφαλισμένων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το Δημόσιο και την Τράπεζα της Ελλάδος είναι το 62ο έτος της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης ή 12.000 ημέρες ασφάλισης και το 67ο έτος της ηλικίας με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης».
Δεν περιμένουν, δηλαδή, να φτάσει το 2021 και να δουν ποιο θα είναι το προσδόκιμο επιβίωσης που θα υπολογίσει η ΕΛΣΤΑΤ, αλλά σπεύδουν από τώρα να ανεβάσουν στα 67 το όριο ηλικίας για σύνταξη γήρατος. Για να πάρεις σύνταξη στα 62 θα πρέπει να έχεις 40 πλήρη έτη ασφάλισης (12.000 ένσημα)! Ας σκεφτούμε πόσοι εργάτες και εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα μπορούν να πιάσουν αυτό το στόχο, ειδικά με την ανεργία των μνημονιακών χρόνων, που θα μείνει σ’ αυτά τα εφιαλτικά επίπεδα για πολλά χρόνια ακόμη.
Μήπως, όμως, θα έχουμε αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης με τις συνθήκες διαβίωσης και περίθαλψης που αντιμετωπίζουν ευρύτατα τμήματα του ελληνικού λαού τα τελευταία χρόνια, ώστε να στηριχτούν σ’ αυτό το δείκτη για τη διαμόρφωση των ορίων ηλικίας για συνταξιοδότηση; Πιστεύει κανείς ότι αν πέσει το προσδόκιμο επιβίωσης, θα σπεύσουν να μειώσουν ανάλογα και τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση;
Αυτό που έκαναν το 2010, συνδέοντας τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο επιβίωσης, ήταν να θεσμοθετήσουν για πρώτη φορά στο ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα τη λογική του καθεστώτος γαλέρας: θα δουλεύεις μέχρι να «ψοφήσεις». Οσο αυξάνεται ο μέσος όρος ζωής των ανθρώπων τόσο θα αυξάνεται ο απαραίτητος εργασιακός βίος. Το «προνόμιο» του να ζήσεις περισσότερα χρόνια ως συνταξιούχος δεν ισχύει. Ο εργάτης δεν αντιμετωπίζεται ως ο παραγωγός του κοινωνικού πλούτου, που δικαιούται να απολαύσει τα επιτεύγματα της επιστήμης (η οποία υπάρχει και δημιουργεί χάρη στον πλούτο που αυτός παράγει), αλλά σαν μια ζωντανή μηχανή παραγωγής υπεραξίας, που πρέπει να την ξεζουμίζει το κεφάλαιο όσο περισσότερο μπορεί.
Βέβαια, σε συνθήκες κρίσης και υψηλής ανεργίας, αυτή η αρχή μετατρέπεται σε οξύμωρο. Διότι κανένας καπιταλιστής δεν κρατάει στη δουλειά ηλικιωμένους εργάτες. Τους ξεφορτώνεται, αντικαθιστώντας τους με νέους που του «κοστίζουν» λιγότερο. Γι’ αυτό φροντίζουν να κάνουν ολοένα και φθηνότερη για τους καπιταλιστές την απόλυση, ενώ παράλληλα θεσπίζουν καθεστώς χαμηλότερων μισθών για τους νέους εργάτες.
Ο εργάτης, όμως, εκτός από παραγωγός υπεραξίας, είναι και ασφαλισμένος. Μπορεί στα τελευταία χρόνια του εργασιακού του βίου να βρίσκει ολοένα και πιο δύσκολα δουλειά, όμως δε θα του επιτρέψουν να βγει γρηγορότερα στη σύνταξη, για να μπορέσει να έχει ένα εισόδημα, διότι αυτό κοστίζει στα ασφαλιστικά ταμεία, που αυτοί οι ίδιοι (και όχι οι εργάτες) έχουν φροντίσει να καταληστεύσουν και συνεχίζουν να καταληστεύουν.
Πρόκειται για ένα φαύλο κύκλο. Οι αστοί διαχειρίζονται αυτό το φαύλο κύκλο με τα κλασικά εργαλεία που αποτελούν γι’ αυτούς μονόδρομο: μείωση συντάξεων και αύξηση ορίων ηλικίας. Οι εργάτες δεν υπάρχει περίπτωση να βρουν οποιοδήποτε μοντέλο διαχείρισης αυτού του φαύλου κύκλου που να εξυπηρετεί έστω και στο ελάχιστο τα δικά τους συμφέροντα. Πρέπει να σπάσουν το φαύλο κύκλο. Κι αυτό δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο αν συσπειρωθούν γύρω από το ταξικό αίτημα: πλήρης ασφάλιση για όλους και πλήρης χρηματοδότησή της από τους καπιταλιστές και το κράτος τους.
Βρισκόμαστε ήδη αντιμέτωποι με μια νέα σαρωτική αντιασφαλιστική επίθεση. Χρονικά περιθώρια δεν υπάρχουν. Μέχρι τον Οκτώβρη ο νέος αντιασφαλιστικός νόμος πρέπει να έχει ψηφιστεί. Το δίλημμα ξαναμπαίνει μπροστά στην εργατική τάξη: θα κινηθεί ταξικά ενάντια στο καθεστώς γαλέρας ή θα ηττηθεί για μια ακόμη φορά;
ΚΟΝΤΡΑ: ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ (ΣΑΒΒΑΤΟ 1/8/2015)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου