 |
| Πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία συγκεντρωμένοι στα σκαλοπάτια των Παλαιών Ανακτόρων, στο Περιστύλιο δηλαδή της σημερινής Βουλής. © Συλλογή Πέτρου Πουλίδη, Αρχείο ΕΡΤ. |
Έξω από τον σταθμόν του Ηλεκτρικού, εις την Ομόνοιαν, ένας κύκλος χαζών παρηκολούθει το αξιοπερίεργον θέαμα. Το κέντρον του κύκλου απετέλουν γυναίκες και κορίτσια τραγικής παραστάσεως, εις τα χέρια των οποίων εκυκλοφορούσε ένας σιδερένιος κουβάς, κατά τι μικρότερος από εκείνους, με τους οποίους ποτίζονται τα άλογα. Και ο κουβάς περνούσε από χέρι σε χέρι, και ο κουβάς εφέρετο από χείλη σε χείλη -ωχρά γεροντικά χείλη και κερασένια χείλη παρθένων– και τα δυστυχισμένα πλάσματα, των οποίων τα σπλάχνα έκαιεν ο πυρετός όλων των αγωνιών –ρουφούσαν το νεράκι του Θεού, ως σπάνιον και πολύτιμονδώρον. Ένα χλωμό κοριτσάκι, έτοιμον να λιποθυμήση, ετοποθετήθη από τους παρισταμένους σε κάποιο κάθισμα και ο κουβάς ήλθε και στα δικά του χείλη. Το κοριτσάκι κατάπιε με δυσκολίαν δύο-τρεις γουλιές και ένας αναστεναγμός ανακουφίσεως εβγήκεν από τα στήθη του. Ανεστέναξεν, εστήριξε το κεφαλάκι του εις τα στήθη μιας άλλης γυναίκας και δύο δάκρυα εκύλησαν από τα μάτια του. Και ο κουβάς-με τον οποίον ποτίζουν τα άλογα- έκαμνε τον γύρον του εις τα βρεγμένα χείλη, που χθες ίσως άγγιζαν κρυστάλλινα ποτήρια.
Πρόσφυγες εγκατεστημένοι προσωρινά στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών. © Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αθήνα...
Διαβάστε όλο το άρθρο: https://1518472012799171726_569cbcbfae3a7cb0171d3e60d10272e328048863.blogspot.com/b/post-preview?token=N4Q3XE8BAAA.ko0descIS02OvAp-D-DRcw.O7apS0R23F1Ncwwy8FuERg&postId=4942967813772243264&type=POST#.Vdm6aZe_7a8
Διαβάστε όλο το άρθρο: https://1518472012799171726_569cbcbfae3a7cb0171d3e60d10272e328048863.blogspot.com/b/post-preview?token=N4Q3XE8BAAA.ko0descIS02OvAp-D-DRcw.O7apS0R23F1Ncwwy8FuERg&postId=4942967813772243264&type=POST#.Vdm6aZe_7a8
Πρόσφυγες εγκατεστημένοι προσωρινά στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών. © Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αθήνα...
Διαβάστε όλο το άρθρο: https://1518472012799171726_569cbcbfae3a7cb0171d3e60d10272e328048863.blogspot.com/b/post-preview?token=N4Q3XE8BAAA.ko0descIS02OvAp-D-DRcw.O7apS0R23F1Ncwwy8FuERg&postId=4942967813772243264&type=POST#.Vdm6aZe_7a8
Διαβάστε όλο το άρθρο: https://1518472012799171726_569cbcbfae3a7cb0171d3e60d10272e328048863.blogspot.com/b/post-preview?token=N4Q3XE8BAAA.ko0descIS02OvAp-D-DRcw.O7apS0R23F1Ncwwy8FuERg&postId=4942967813772243264&type=POST#.Vdm6aZe_7a8
 |
| Μικρασιάτες πρόσφυγες προσωρινά εγκατεστημένοι στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών. © Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αθήνα |
Μία σκηνή αυτή, μία τιποτένια σκηνή, από τας αναριθμήτους της προσφυγικής τραγωδίας, που εκτυλίσσεται εμπρός μας τας ημέρας αυτάς. Θέλετε τώρα και το παντάν της σκηνής αυτής; Εξελίσσεται εις την μικράν πλατείαν του Τελωνείου Πειραιώς, πλημμυρισμένην από ανθρώπινα κουρέλια, που ασώρευσεν εκεί ο κακός άνεμος. Μία λιπαρά κυρία, κατάφορτη από διαμαντικά και ακτινοβολούσα όλας τας ευτυχίας, έχει φθάσει έως εκεί δια να προσφέρη τα δώρα της ελεήμονος καρδίας της εις την μαύρηνδυστυχίαν. Επληροφορήθη ότι, εις την παρούσαν κρίσιν των υπηρετριών, θα μπορούσε να εύρη, υπό τους συμφερότερους όρους, μεταξύ των προσφύγων, τον άνθρωπον που της εχρειάζετο. Αφού περιήλθε τους θλιβερούς ομίλους, ανιχνεύουσα με το κατάχρυσο φασαμέν(1) της, εσταμάτησεν εμπρός εις μίαν νέαν. Την είχε προσελκύσει το ωραίον ευγενικόν πρόσωπον, η αριστοκρατική έκφρασις, φωτεινοτέρα ακόμη μέσα εις την δυστυχίαν, και οι συμπαθητικοί τρόποι της νέας, της οποίας τα αβρότατα, κατάλευκα δάκτυλα, που υψώνοντο συχνά επάνω εις τα βαριά βλέφαρα, εμαρτυρούσαν ότι είχαν κινηθεί μάλλον επάνω εις τα κόκκαλα του πιάνου και τας σελίδας ενός εκλεκτού βιβλίου, παρά εις την πλύστραν της σκάφης.
 |
| Μικρός πρόσφυγας της Μ. Ασίας που κρατά στα χέρια του το βρέφος αδελφάκι του. |
-Δεν μου λες, κορίτσι μου; Είπεν η λιπαρά κυρία, στηρίζουσα αφ’ υψηλού το φασαμέν της επί του ξεριζωμένου λευκού άνθους. Μπαίνεις δούλα;
-Θέλω να εργασθώ, κυρία μου, είπεν η νέα, καταπνίγουσα ένα λιγμόν. Πρέπει να ζήσω τον εαυτό μου και τον γέρο μου τον πατέρα.
Και έδειξεν ένα ευγενικόν ερείπιον πλάι της, επάνω εις τας πλάκας του πεζοδρομίου.
-Να σε πάρω, λοιπόν, παιδί μου επειδή σε λυπήθηκε η ψυχή μου! Επρότεινεν η λιπαρά κυρία. Θα σου δίνω τριάντα δραχμές, θα κάνεις τη λάτρα του σπιτιού και θα βοηθάς και στην μπουγάδα. Έρχεσαι;
Ένα αιφνίδιον κύμα αίματος επλημμύρισε το χλωμόν πρόσωπον της νέας. Η φωνή της άρχισε να τρέμη. Τα μάτια της εβούρκωσαν.
-Περιμένατε τη δυστυχία μας, κυρία μου, ετραύλισε, για να…
Δεν ημπόρεσε να προχωρήση περισσότερον. Και κλίνουσα, όπως κλίνουν τα μακρόμισχα άνθη, υπό την πνοήν των κακάν ανέμων, εις τα στήθη του γέρου, που ήταν ο πατέρας της, τα επλημμύρισε με δάκρυα.
-Θέλω να εργασθώ, κυρία μου, είπεν η νέα, καταπνίγουσα ένα λιγμόν. Πρέπει να ζήσω τον εαυτό μου και τον γέρο μου τον πατέρα.
Και έδειξεν ένα ευγενικόν ερείπιον πλάι της, επάνω εις τας πλάκας του πεζοδρομίου.
-Να σε πάρω, λοιπόν, παιδί μου επειδή σε λυπήθηκε η ψυχή μου! Επρότεινεν η λιπαρά κυρία. Θα σου δίνω τριάντα δραχμές, θα κάνεις τη λάτρα του σπιτιού και θα βοηθάς και στην μπουγάδα. Έρχεσαι;
Ένα αιφνίδιον κύμα αίματος επλημμύρισε το χλωμόν πρόσωπον της νέας. Η φωνή της άρχισε να τρέμη. Τα μάτια της εβούρκωσαν.
-Περιμένατε τη δυστυχία μας, κυρία μου, ετραύλισε, για να…
Δεν ημπόρεσε να προχωρήση περισσότερον. Και κλίνουσα, όπως κλίνουν τα μακρόμισχα άνθη, υπό την πνοήν των κακάν ανέμων, εις τα στήθη του γέρου, που ήταν ο πατέρας της, τα επλημμύρισε με δάκρυα.
 |
| Πρόσφυγες από την Μ. Ασία στον Άγ. Νικόλαο Πειραιά. |
Λοιπόν όχι κυρία μου! Δεν ήταν αυτή η «δούλα» που σας εχρειάζετο. Ευρεθήκατε εμπρός στην τραγωδίαν και δεν την εννοήσατε, όπως δεν εννοεί η ευτυχία την συμφοράν. Δεν εννοήσατε ότι η τραγωδία του πρόσφυγοςείνε η μεγαλυτέρα τραγωδία που είδε ποτέ ο κόσμος. Εκείνοι που απέθαναν εις την γην που είδαν τον ήλιον, εκείνοι που εσφάγησαν, που εκάησαν, που διεμελίσθησαν κάτω από την στέγην, που υπήρξε κάποτε δική των, εκείνοι που εξεψύχησαν σιμά εις τους εφεστίους θεούς των, υπήρξαν οι ευτυχέστεροι. Αυτοί που πλανώνται έρημοι, μακρυά από τα σπίτια τους, που δεν υπάρχουν πλέον -έχετε κάποιαν ιδέαν, κυρία μου, από το χθεσινό σας καλύβι και το σημερινόν σας μέγαρον τι θα πει σπίτι δια τον άνθρωπον- εκείνοι που ανεμοδέρνωνταιμακρυά από καθετί, το οποίον συνυφάνθη με την ζωήν τους, αυτοί που έχουν σπίτι τους το πεζοδρόμιον και τροφήν τους το ξεροκόμματο που ρίχνουν εις τους σκύλους και συντρόφους των της αδιαφορίαν και την υβριστικήνκαλωσύνην του διαβάτου και αύριόν τους το αύριον του κουρελιού που σέρνει ο άνεμος, αυτοί τέλος πάντων, κυρία μου, που ποτίζονται το νεράκι του Θεού, ως σπάνιονδώρον, με τον κουβά που ποτίζονται τα άλογα και τους οποίους κυνηγά μαζί με την λαίλαπα της Μοίρας η ανάμνησις της χαμένης ευτυχίας των, αυτοί τους οποίους δεν επρόλαβε το φάσγανον(2) του Κεμάλ, αυτοί είνε η τραγωδία των τραγωδιών.
 |
| Μικρασιάτες Πρόσφυγες εγκατεστημένοι προσωρινά στην πλατεία του Πειραιά. |
Εις την ιδίαν αυτήν γην, οι θεαταί του Διανυσιακού Θεάτρου δεν είχαν αισθανθή ίσως βαθύτερον ρίγος, από το ρίγος που σκορπίζει γύρω μας η Μοίρα της Μικράς Ασίας.
Λεξιλόγιο
(1)φασαμέν=ματαγυάλια με μικρή λαβή. Αποτελούσαν εξάρτημα της εμφάνισης των γυναικών της υψηλής κοινωνίας
(2)φάσγανον=δίκοπο ξίφος. Ομηρική λέξη. Από την ίδια ρίζα προέρχονται οι λέξεις σφαγή, σφάζω, σφαγέας κλπ.
mikrasiatis.gr
Λεξιλόγιο
(1)φασαμέν=ματαγυάλια με μικρή λαβή. Αποτελούσαν εξάρτημα της εμφάνισης των γυναικών της υψηλής κοινωνίας
(2)φάσγανον=δίκοπο ξίφος. Ομηρική λέξη. Από την ίδια ρίζα προέρχονται οι λέξεις σφαγή, σφάζω, σφαγέας κλπ.
mikrasiatis.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου